Driekwart van het jaar 2024 zit erop. Ons eerste volledige kwartaal in Huize Elders. Voor de drieëndertigste keer (!) blik ik terug op een financieel kwartaal. Mijn terugblik zorgt er nog steeds voor dat ik regelmatig, maar niet té vaak, even goed kijk naar wat er in de financiële wereld en met mijn vermogen gebeurt.

In het afgelopen kwartaal heb ik, uitgezonderd de dagen op kantoor, vooral buiten geleefd. We hebben het achterstallig onderhoud in de tuin van Huize Elders aangepakt. Langzaamaan komt daar licht en lucht in.

In de wereld buiten Elders blijft alles helaas nog steeds bij het oude. De Russen zijn nog steeds niet opgerot uit Oekraïne (en de Oekraïners ook niet uit Rusland 😂 ) en het Israëlische leger is nog steeds niet klaar met het vakkundig slopen van alles wat los en vast zit in de Gazastrook, en is dat kunstje nu aan het herhalen in zuidelijk Libanon. In Nederland presenteerde het kabinet z’n regeerakkoord sprookjesboek. En was het Prinsjesdag. En vraag ik mijzelf af hoe lang dit wankele politieke luchtkasteel overeind blijft staan.

Aandelenmarkten

In september verlaagde de Europese Centrale Bank de rente opnieuw, dat deden ze eind tweede kwartaal ook al. Ze verwezen daarbij naar de lagere inflatie, die gemiddeld in Europa 2,2 procent bedraagt. Maar gemiddelden zeggen niet alles. In Nederland was de inflatie in augustus 3,6 procent en in september 3,5 procent, en in België zelfs 4,5 procent. Een renteverlaging gaat niet helpen om dat terug te dringen.

In juli liet de FED, het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de rente nog ongewijzigd. Maar in september voerde ‘de markt’ de druk hoog op. In de weken en dagen voorafgaand aan het rentebesluit werd er druk gespeculeerd. De rente ‘moest echt wel omlaag’ en ‘het moest ook wel een stevige verlaging zijn’. De aandelenkoersen stegen alvast in afwachting van het besluit. En de FED stelde niet teleur. De rente daalde met 0,5 procentpunt. Na een serie renteverhogingen, die duurde van medio 2022 tot en met het derde kwartaal van 2023, is er dus nu echt de ommekeer. Al verwacht ik niet dat de rente weer teruggaat naar nul.

Het was een ingewikkeld kwartaal op de beurzen. In juli stegen de aandelen in eerste instantie gewoon door. Maar begin augustus zagen we een ouderwets staaltje zomerpaniek. Er werd druk gespeculeerd over de oorzaken. Vrees voor een recessie gecombineerd met de geopolitieke spanningen, las ik. En verhalen over de over-hype van kunstmatige intelligentie sloegen grote gaten in de koersen van chip- en chipmachines-fabrikanten. Allemaal waar, maar zelf denk ik dat alle verstandige mensen op vakantie waren en dat de aandelenmarkten bemenst waren met zenuwachtige stagiaires.

De zomerpaniek duurde niet lang. Eind augustus stond de S&P500 index gewoon weer op het punt waar ‘ie medio juli ook stond. Daarna dook ‘ie wederom even naar beneden, maar ook dat duurde niet lang. En eind september stond de beurs gewoon weer in de buurt van een nieuwe piek.

Als je de aandelenkoersen vergelijkt met de onderliggende winst van bedrijven, dan staan de koersen nog steeds op een historisch hoog punt. Voldoende neerwaarts potentieel, zegt de gemiddelde doemdenker. Maar de wetten van de zwaartekracht gelden blijkbaar niet voor de aandelenmarkten.

Toch verwacht ik een nerveus laatste kwartaal op de aandelenmarkt. Daar zijn ook voldoende aanleidingen voor. De economische situatie blijft onzeker. En dit kwartaal zijn ook de verkiezingen in de Verenigde Staten. En natuurlijk nog de voortdurende geopolitieke spanning in Europa, Azië, en het Midden-Oosten. Niet dat dit allemaal ook maar iets verandert aan mijn eigen strategie. Stug doorgaan.

En Europa volgde dit kwartaal ook gewoon weer hetzelfde patroon. Maar wat iedereen met enig economisch besef al lang wist is nu ook officieel in Brussel bekend. We moeten stevig hervormen om als Europa economisch te blijven groeien, want we zijn ver achterop geraakt. De voormalige baas van de Europese Centrale Bank, Mario Draghi, heeft er in september een lijvig rapport over gepresenteerd. Mijn verwachtingen zijn niet echt hooggespannen. Consensus en stevige hervormingen verhouden zich slecht tot elkaar, dat hebben we in Polderland Nederland al vaak genoeg gezien…

Verder kijk ik ook elk kwartaal naar de VIX-index, ook wel bekend als de Fear Index. Zelfs die kwam in augustus en september even van zijn extreem lage stand af toen de zomerpaniek over de beurzen golfde. Maar de piek was van korte duur. Daarna bleef de VIX-index wel op een hoger niveau hangen dan voorheen. Dat kan allerlei oorzaken hebben. De geopolitieke spanningen, zenuwen over de verkiezingen, of zenuwen dat de huidige beurskoersen speculatief hoog zijn. Allemaal waar, denk ik.

Ook maar een paar procentpunten beweging in de Amerikaanse dollar dit kwartaal. Het is al een tijdje rustig aan het valutafront. Inmiddels krijg je voor € 1,00 ongeveer US$ 1,11. Aan het einde van het tweede kwartaal van 2024 was dat US$ 1,07. Het was een rustig kwartaal. Ik heb zelf alleen nog indirecte blootstelling aan de Amerikaanse dollar, voor mijn eigen portefeuillebeheer is de dollar niet meer van belang.

Mijn portefeuille

Mijn portefeuille beweegt zoals altijd keurig mee met de wereldwijde aandelenmarkten en obligatiemarkten, met dank aan VWRL en IUSN aangevuld met enkele dividend-ETFs. Tegenwoordig koop ik alleen nog VWRL. Gewoon gestaag verder bouwen. Zo saai mogelijk.

Nadat ik in het tweede kwartaal mijn achterstanden had ingelopen, heb ik in het derde kwartaal gewoon weer elke maand normaal ingelegd. En ik heb ook het ontvangen dividend herbelegd, dat is ook ongeveer anderhalve maand aan reguliere inleg.

In onderstaande tabel voor elke maand van dit kwartaal de transacties die ik uitgevoerd heb, met per maand de ETF, het aantal aandelen dat ik gekocht heb, en de aankoopkoers (in EUR tenzij anders vermeld).

Afgelopen kwartaal volgde mijn portefeuille keurig de lijn van de aandelenmarkten. Die ging begin augustus en begin september even stevig naar beneden. En krabbelde ook gewoon weer omhoog.

Ik heb mijn oude trouwe ‘waarde en inleg’ grafiek samen met mijn beleggingsspreadsheet met pensioen gestuurd. Je ziet nu gewoon een grafiek uit Portfolio Performance. De groene lijn laat de waarde van mijn portefeuille zien. De grijze lijn mijn totale inleg.

De totale waarde van mijn beleggingsportefeuille staat inmiddels 71,0% boven mijn totale inleg. Aan het einde van het tweede kwartaal van 2024 was dat 69,2%. De ROI over de eerste negen maanden van 2024 bedraagt 14,5%. De 12-maands XIRR staat op 20,9%.

En vanaf dit kwartaal zijn er twee nieuwe indicatoren. Die de rol van de ROI en de XIRR over gaan nemen, de bovenstaande tabel gaat dus verdwijnen uit mijn kwartaalrapportage. Die indicatoren werden namelijk bijgehouden in mijn (niet meer bestaande) beleggingsspreadsheet (waarover binnenkort meer).

Dus kies ik nu voor indicatoren uit Portfolio Performance, de gratis open-source oplossing die ik gebruik om mijn beleggingen mee te beheren. Dat zijn de True-Time Weighted Rate of Return (TTWOR) en Internal Rate of Return (IRR). Beide bekijk ik voor het laatste jaar plus één kwartaal. De komende periode ga ik maar eens bekijken welke van de twee de meest getrouwe weergave van de prestaties is.

Dividend en Spaarrente

In het derde kwartaal van 2024 ontving ik netto € 1.951,19 aan dividend op mijn rekening. Een aardige groei ten opzichte van vorig jaar. In het derde kwartaal van 2023 ontving ik nog netto € 1.553,41 en in het tweede kwartaal van 2024 ontving ik netto € 2.674,19.

Ik registreer mijn dividend op netto contante basis in Euro’s, de basisvaluta van mijn administratie. Dat betekent dat ik het netto uitbetaalde dividendbedrag opneem in mijn administratie op het moment dat het op mijn beleggingsrekening bijgeschreven wordt. Als het een dividend in buitenlandse valuta (Amerikaanse dollar of een andere valuta) is, dan reken ik het om naar Euro’s tegen de wisselkoers van het moment van ontvangen op mijn rekening.

Bij mijn laatste analyse van mijn dividendrendement heb ik ook gekeken naar het Forward Dividend. Het Forward Dividend voor de rest van dit jaar (de groene balk in onderstaande grafiek) bereken ik door het netto uitbetaalde dividend per aandeel van de laatste twee kwartalen te vermenigvuldigen met mijn huidige aantal aandelen. In de eerste drie kwartalen van 2024 heb ik bijna net zoveel dividend ontvangen als in het hele vorige jaar. Mijn verwachte totale dividendinkomen voor dit jaar is wel iets gedaald ten opzichte van vorig kwartaal. Ik las een interessante analyse bij Groeigeld over het dividend van TDIV, wat een mogelijke verklaring geeft.

Het afgelopen kwartaal bleef de spaarrente onveranderd. Een kleine verlaging van de marktrente van de ECB zal niet meteen leiden tot een verlaging van de spaarrente. Er is ook nog een groot verschil tussen de 3,5 procent van de ECB en de 2,5 procent van Lloyds respectievelijk 1,7 procent van de Rabobank. En banken kijken vooral ook heel erg naar elkaar.

Maar renteverlagingen van de centrale bank veroorzaken wel ‘neerwaartse druk’. Uiteindelijk zal de spaarrente wel gaan dalen als de ECB verder verlaagt. Ik verwacht in elk geval geen verdere verhogingen van de rente op mijn spaarbuffertje met contant geld.

NB: actuele weergegeven spaarrente Rabobank is voor saldo tot en met € 20.000.

Spaarpercentage

In de loop van het tweede kwartaal ben ik begonnen met het berekenen van mijn spaarpercentage met behulp van een rapport in GnuCash. Maar daar reken ik iets anders dan eerder in mijn spreadsheet, dus de percentages in deze grafiek wijken iets af van mijn maandelijkse spaarpercentage in de rapportage over het eerste kwartaal. Ik denk dat, door het dubbel boekhoudsysteem in GnuCash, deze nieuwe methode een betrouwbaarder beeld geeft dan de oude methode in mijn administratie in de spreadsheet, die op kasbasis werkte.

Mijn spaarpercentage herstelde zich in het derde kwartaal. Ik deed één grote uitgave, maar daar had ik voor gespaard in één van mijn potjes. Mijn doelstelling voor 2024 was om maandelijks 40 procent van mijn inkomsten (in elk geval tijdelijk) te parkeren op mijn spaarrekening, om de huidige en komende uitgaven in onze veranderende levensstijl te dekken. Dat is in het derde kwartaal iedere maand gelukt.

Eigen Vermogen

Geen grote verschuivingen in mijn eigen vermogen in het derde kwartaal van 2024. Sinds het einde van het tweede kwartaal staat Huize Elders tegen aankoopwaarde in de boeken. Begin 2025 zal ik het herwaarderen tegen de WOZ-waarde die de gemeente Elders er tegen die tijd aan toekent. Ik houd mijn hart vast… En dan gaat de gemeente Elders ook nog eens de onroerende-zaak belasting fors verhogen wegens een ravijnjaar.

Dit kwartaal was er het reguliere salaris, rente-inkomsten op ons spaargeld (op onze gezamenlijke spaarrekening wordt dat elk kwartaal bijgeschreven), en de reguliere inleg in mijn beleggingen, maar de bewegingen van de beleggingsportefeuille op de golven van de aandelenmarkten hadden natuurlijk ook hun invloed. Verder de positieve bijdrage van de hypotheekaflossing aan mijn vermogen, al is die meer bescheiden dan vroeger door het stopzetten van de extra aflossing. We hebben een hypotheek, dus moet er afgelost worden! En we deden de nodige uitgaven in en om ons huis, dus de contanten daalden.

Ik heb de afgelopen 9 maanden inmiddels zo’n 15.000 kilometer gereden met mijn dinosaurussap verstokende racemonster. Op basis van kenteken en huidige kilometerstand heb ik de huidige waarde opgezocht in de ANWB Koerslijst. Ik gebruik de waarde bij ‘Inruilen bij een autobedrijf’. Die is weer iets lager dan de waarde aan het eind van het eerste kwartaal van dit jaar, dat zal je niet verbazen. Het verschil tussen de waarde aan het einde van het vorige kwartaal en de huidige dagwaarde heb ik als afschrijving geboekt in mijn financiële administratie. Dat zie je als negatieve mutatie op de post Bezittingen terug in onderstaande grafiek.

En als je dat dan allemaal bij elkaar optelt en van elkaar aftrekt en de wortel van de sinus en de cosinus in het kwadraat neemt dan krijg je onderstaande grafiek. Met twee duidelijke conclusies: er is ook dit kwartaal weer groei, en het is vooral de aandelenmarkt die bij mij het werk doet. Hiep hiep hoera voor de aandelenmarkt!

En dat leidt tot onderstaande ontwikkeling van mijn vermogen per kwartaal. In het derde kwartaal van 2024 is mijn eigen vermogen gegroeid met 2,5 procent (2024Q2 was +3,7 procent). De meest bescheiden groei sinds het laatste kwartaal van 2022, maar in absolute termen nog steeds een heel mooi bedrag.

Beste Uitgave(n)

De beste uitgave van afgelopen kwartaal was…. Mijn trekhaak! Veel te duur, want er past maar één (afneembaar) type onder mijn racemonster. Maar wekelijks gebruikt. Elk weekend gaat er minimaal één aanhangwagentje vol met snoeiafval naar ‘de stort’. En in sommige weekenden zelfs meerdere. Mijn vaste weekend-uitje.

Hoe was jouw derde kwartaal van 2024?

Je kunt oude kwartaalberichten teruglezen via mijn overzichtspagina, het tweede kwartaal van 2024 vind je hier.