Vrijwel iedereen met een beetje vermogen heeft ermee te maken. Box 3 van ons belastingstelsel. Formeel ‘belasting op inkomen uit sparen en beleggen’. En iedereen die ermee te maken heeft (en niet onder een steen geleefd heeft) weet dat daar gedoe over is.
Vroeger was het leven simpel. De Belastingdienst ging er van uit dat je 4,0 procent rendement maakte op dat vermogen, en hief daar 30 procent belasting over. In totaal was dat een vermogensrendementsheffing van 1,2 procent. Maar toen daalde de rente naar (bijna) nul en gingen spaarders klagen dat hun werkelijke rendement véél lager was dan die 1,2 procent, en daar gingen politici weer naar luisteren want spaarders gaan eens in de paar jaar naar de stembus, en toen laaide de discussie op over een rendementsheffing op basis van werkelijk rendement, en sindsdien is het een puinhoop. Onrecht is ons aangedaan, er moet dus rechtsherstel komen, en daar lopen we in vast.
En nu lig ik dus al bijna twee weken bibberend te wachten bij onze brievenbus. Op de aangekondigde brief van de Belastingdienst. Want ik ben een Box-3 slachtoffer, en het herstel gaat van start.
Maar inmiddels ben ik toch maar weer vertrokken bij de brievenbus. En kan die brief me eigenlijk geen donder meer schelen. Want zo slachtofferig ben ik nou ook weer niet.
Het rendement van Meneer Elders
Ik ben er eens even voor gaan zitten, en heb vooruit gekeken naar de brief door terug te kijken op mijn eigen situatie. Vriendin en ik hebben nog van vier jaren belastingaangiftes openstaan. Over 2021, 2022, 2023 en 2024 hebben we alleen nog maar een voorlopige aanslag. Ik heb voor die jaren eens even gekeken naar mijn vermogen met peildatum 1 januari, net als bij de belastingaangifte. En naar mijn werkelijke rendement
Voor mijn spaargeld kijk ik naar de rente die ik ontvangen heb over dat fiscale jaar. Dus met mijn spaarsaldo van 1 januari 2024 kijk ik naar de rente die ik begin 2025 ontvangen heb over het hele jaar 2024. Rente-ontvangsten gedeeld door spaarsaldo 1 januari 2024 is dan mijn persoonlijke spaarrendement (percentage) voor 2024. Het geeft een beetje een vertekend beeld, want het houdt geen rekening met bijstortingen of onttrekkingen gedurende 2024, maar het benadert zo realistisch mogelijk de peildata van de Belastingdienst.
Voor mijn beleggingen kijk ik ook weer naar de stand van mijn beleggingsportefeuille per 1 januari van het fiscale jaar. En ik kijk naar de True Time-Weighted Rate Of Return (TTWOR) die Portfolio Performance (link) mij gegeven heeft voor het betreffende kalenderjaar.
En die zie je dus in onderstaande tabel. Met daarbij ook de forfaitaire rendementen die de Belastingdienst voor de betreffende jaren hanteert voor spaargeld en voor beleggingen.
Rendement
2021
2022
2023
2024
Meneer Elders
Sparen
0,12%
0,16%
1,96%
6,66% (1)
(werkelijk)
Beleggen
22,64%
-/-7,56%
14,72%
19,13%
Belastingdienst (2)
Sparen
0,01%
0,00%
0,92%
1,44%
(forfaitair)
Beleggen
5,69%
5,53%
6,17%
6,04%
Winnaar
Elders
Fiscus
Elders
Elders
Vertekend beeld, er heeft in 2024 een tijdje een hééééél groot bedrag op de spaarrekening gestaan tussen het moment van verkoop/overdracht van Huize Geldnerd en het moment van aankoop/overdracht van Huize Elders. Zonder die vertekening kwam ik uit rond de 2,50%.
In de regel ‘Winnaar’ kun je in één oogopslag zien wie het hoogste rendement behaald heeft. Alleen in 2022 was het forfaitaire rendement voor de beleggingen waar de Belastingdienst mee gerekend heeft hoger dan mijn eigen rendement. En 2022 was een uitzonderlijk slecht beursjaar. Verder was mijn werkelijke beleggingsrendement elk jaar (veel) hoger dan het rendement waar de Belastingdienst mee rekent. En mijn spaarrendement was in deze periode elk jaar hoger dan het rendement waar de fiscus mee rekent.
En nu?
De Belastingdienst heeft aangegeven dat we niet extra aangeslagen zullen worden voor de jaren waarin ons rendement beter was. Dat komt wel nadat het stelsel echt hervormd is en we aangeslagen gaan worden op werkelijke rendementen (als dat ooit nog gebeurt….). Omgekeerd is het wel zo dat we compensatie kunnen krijgen voor de ja(a)r(en) waarin we een slechter rendement gemaakt hebben dan het rendement waar de Belastingdienst mee gerekend heeft. Dat geldt voor mij dus alleen in 2022.
Nu zegt dit plaatje nog niet alles. Want Vriendin en ik zijn fiscaal partner, en doen samen aangifte. In bovenstaande tabel zie je alleen de rendementen van mijn persoonlijke vermogen. Vriendin spaart meer en belegt minder dan Meneer Elders. Maar ook haar beleggingen zijn wereldwijd gespreid, en haar spaargeld stalt ze overal behalve bij de nauwelijks rente betalende grootbanken. Voor haar zal het plaatje dus niet heel anders zijn dan voor mij. En voor ons samen ook niet.
Die goeie ouwe tijd…
En ondertussen verlang ik stilletjes terug naar de tijd van de simpele vermogensrendementsheffing van 30,0 procent over een fictief rendement van 4,0 procent. Toen ik nog maar 1,2 procent hoefde te betalen. Wij ook altijd met onze grote mond… Want we zijn nu mooi duurder uit. En de Belastingdienst is de lachende derde, die gaat meer centjes naar binnen harken in Box 3. Als we dat dan maar wel uitgeven aan Defensie om ons de Russen van het lijf te houden. En niet aan het wachtgeld voor die waardeloze flutministers die dadelijk allemaal naar huis mogen. Mopperdemopper…
Lig jij ook bibberend bij de brievenbus te wachten op post van de Belastingdienst?
Persoonlijke financiën. Ik blog er tegenwoordig weinig over. Afgelopen weken was het zelfs zo dat het Tuindagboek juni 2025 eerder gepubliceerd werd dan de (financiële) kwartaalupdate. Voor Geldnerd was het juist zijn lust en zijn leven. Waar blogde ik vroeger over, en wat nu?
Hele blogpagina’s heb ik volgeschreven over mijn spreadsheets. Over de inrichting van mijn administratie. Over de ontwikkelingen rond mijn pensioen. Iedere letter die er geschreven werd over veranderingen in het belastingstelsel werd door mij verslonden, zeker als de term ‘box 3’ viel. Mijn hele reis rond privacy en informatiebeveiliging, en alle experimenten om af te stappen van commerciële en gesloten software. Regelmatige updates over mijn broker en mijn bank, en de producten en (wan)prestaties die zij leverden.
Maar daar schrijf ik nauwelijks meer over. En dat komt eerst en vooral omdat ik mij er nauwelijks meer mee bezig houd.
Het heeft ook geen zin om te schrijven over alles wat er gebeurt in de Verenigde Verdeelde Staten van Amerika. Vroeger zou ik zeker geschreven hebben over Section 899 en al die andere dingen van de One Big Beautiful Bill Act. Maar nu denk ik ‘het zal wel’. Waarschijnlijk blijft er net zoveel van over als van de loze beloften van onze eigen peroxideblonde schreeuwlelijk in Den Haag.
Ik vind het wel heerlijk om bezig te zijn met en te schrijven over het beter maken van ons eigen kleine wereldje hier in Elders. De kluizenaar in mij geniet met volle teugen. Vriendin moet mij af en toe met zes paarden van ons erf af sleuren (gelukkig leven er genoeg paarden in onze buurtschap).
Maar niet helemaal…
Zijn mijn persoonlijke financiën dan niet meer belangrijk? Natuurlijk wel! Maar mijn financiële systeem staat, kost weinig tijd, en draait gewoon door. Saai, maar dat is juist goed. Wekelijks werk ik nog even de beleggingen bij. De administratie elke twee of drie weken. Elk kwartaal kijk ik uitgebreider naar mijn financiën en deel die met jullie in de Kwartaalupdate. En elk voorjaar en najaar krijgen jullie een Hypotheekupdate. Rond de jaarwisseling maak ik een nieuwe begroting. En aan het begin van elk jaar werp ik een kritische blik op mijn voorzieningen. Bij de verlenging van de contracten heb ik mijn verzekeringen gecheckt, en elk jaar kijk ik naar mijn zorgverzekering. Ook worden de meterstanden bijgehouden en is er goed nagedacht over het nieuwe contract.
Onlangs heb ik zelfs nog een macro geprogrammeerd. Die zet een rapportje dat ik kan downloaden bij SAXO om in een koersbestand dat GnuCash in kan lezen. Door de maatregelen van Yahoo lukt dat te vaak niet met Finance::Quote. Nu heb ik deze terugvaloptie in mijn GnuCash Converter zitten. Maar dat programmeren was al wel een tijdje geleden….
Ik besteed er minder tijd aan, die persoonlijke financiën. Het systeem draait. En levert resultaat.
Hoeveel tijd besteed jij aan je persoonlijke financiën?
Het tweede kwartaal van 2025 is voorbij, de zomer is ruimschoots begonnen. Die andere financiële goeroe ging met pensioen. Zelf wil ik overigens iets eerder stoppen dan op mijn 94e…. 😉 En de wereld? Ach ja nee… Rusland. Israël. Iran. De Verenigde Staten. Den Haag. Er gebeurt weinig om vrolijk van te worden. Wel volkerenmoord. Geen volkerenmoord. Of toch wel? Wel een vredesakkoord? Toch geen vredesakkoord? Wel tarieven. Geen tarieven. Toch wel. Hoger. Lager. Uitstel. Toch hoger. Laten we eerst nog eens wat bommen gooien. En nog wat extra ministers van Asiel benoemen. En verkiezingen gaan houden. Het leidt allemaal tot onzekerheid, het lost niks op, en daar houden ‘de markten’ niet van…
Voor de 36e keer kijk ik terug op een kwartaal. Negen jaar persoonlijke financiële historie. Het was een dynamisch kwartaal, dus we gaan snel aan de slag.
Aandelenmarkten
Ook dit keer begin ik met de Amerikaanse S&P500-index. Aan het einde van het eerste kwartaal denderden de beurzen naar beneden, met dank aan het economisch beleid van prins Wortel de Tweede in de Verenigde Staten. Maar aan het begin van het tweede kwartaal bewezen de aandelenmarkten wederom dat de bewegingen weinig met ratio te maken hebben. Ze klommen keurig weer omhoog. En inmiddels tikt de S&P500 weer recordstanden aan. Zelfs waanzin kan normaal worden…
Nog geen recordstanden op de Europese beurzen. Maar ook daar een sterke stijging. Als we nou onze ogen dicht doen, onze vingers in onze oren stoppen, en heel hard de Europese Hymne zingen, kunnen we dan net doen alsof alles normaal is? We kunnen het in elk geval proberen…
Het was dus wederom de geopolitiek die de aandelenbeurzen voorwaarts dreef in het afgelopen kwartaal. Bij de centrale banken was het beeld wederom gemengd.
In april verlaagde de Europese Centrale Bank (ECB) de rente voor de zevende keer in een jaar tijd. De door Trump en zijn handlangers veroorzaakte onzekerheid was hier een belangrijk argument voor. Dat blijft niet heel gunstig voor Nederland, met onze hardnekkig hoge inflatie en het door onze problemen vooruitschuivende aanstaande voormalige regering vakkundig om zeep geholpen consumentenvertrouwen. In de Verenigde Staten hield de FED zich nog steeds gedeisd. Geen aanpassingen van de rente.
Sinds eind 2024 gebruik ik een nieuwe grafiek. In deze grafiek zie je de Federal Funds Target Range – Lower Limit (DFEDTARL) van de Amerikaanse FED, en de Deposit Facility van de Europese Centrale Bank. Dus niet meer de dagkoers van de Amerikaanse 10-jaars Treasury Bonds, maar de officiële rentestanden van de centrale banken.
Verder kijk ik ook elk kwartaal naar de VIX-index, ook wel bekend als de Fear Index, de maatstaf van volatiliteit in de markt. Daar zagen we aan het begin van het kwartaal een enorme piek toen Trump z’n handelstarieven aankondigde. Maar al snel bleek dat de soep niet zo heet gegeten werd en gingen we terug naar een stabiel niveau. Maar wel een niveau dat een paar tikjes hoger ligt dan twee jaar geleden.
En zoals gebruikelijk ook een blik op de dollarkoers. Na de zomer van 2024 werd de dollar sterker. Maar sinds begin dit jaar is de dollar behoorlijk verzwakt. Aan het einde van het vierde kwartaal van 2024 kreeg je voor € 1,00 ongeveer US$ 1,03. Aan het einde van het eerste kwartaal van 2025 was dat US$ 1,08. En inmiddels krijg je voor € 1,00 ongeveer US$ 1,18.
Ik heb zelf alleen nog indirecte blootstelling aan de Amerikaanse dollar, voor mijn eigen portefeuillebeheer is de dollar niet meer van belang. De laatste dollartransactie in mijn administratie dateert van februari 2022. Maar toch heb ik hier last van in mijn portefeuille. Want van US$ 1,03 naar US$ 1,18 in zes maanden tijd is wel erg veel…
Mijn portefeuille
Mijn portefeuille beweegt zoals altijd keurig mee met de wereldwijde aandelenmarkten en obligatiemarkten, met dank aan VWRL en IUSN aangevuld met enkele dividend-ETFs. Dit jaar ben ik weer begonnen met het kopen van dividend-ETFs. Gewoon omdat ik meer dividend wil ontvangen. En ik heb één aandeeltje VWRL bijgekocht, gewoon omdat ik op ronde aantallen uit wil komen in de aandelenposities in mijn portefeuille.
Maand
Fonds
Aantal
Koers
April
VanEck Developed Markets Dividend Leaders ETF (TDIV)
54
41,2050
Mei
iShares STOXX Global Select Dividend 100 UCITS ETF (ISPA)
50
30,6150
Vanguard FTSE All-World UCITS ETF (VWRL)
1
126,8500
Juni
iShares STOXX Global Select Dividend 100 UCITS ETF (ISPA)
110
30,5150
In het tweede kwartaal volgde ik ook mooi de bewegingen van de markt. Het blijft voorlopig wel kwakkelen in 2025. De wereldwijde indexes zijn wel weer hersteld.
Maar de waarde van mijn portefeuille is nog niet terug op een all-time high. Een valuta-effect. Want veel aandelen die onderdeel zijn van mijn Euro-genoteerde ETFs zijn op de beurs genoteerd in Amerikaanse dollars. En voor 1 Euro kreeg je begin dit jaar 1,03 Amerikaanse dollar. Aan het einde van het tweede kwartaal kreeg je voor 1 Euro 1,18 Amerikaanse dollar. Een verschil van 14,5 procent. Maar op de langere termijn is het effect nog steeds niet heel erg groot te noemen. De kopen-en-vasthouden belegger blijft gewoon rustig doorgaan.
Deze grafiek komt ook weer uit Portfolio Performance. De groene lijn laat de waarde van mijn portefeuille zien. De grijze lijn mijn totale inleg.
In onderstaande tabel zie je het percentage dat mijn portefeuille nu hoger (+) of lager (-/-) staat dan de totale inleg die ik gedaan heb, en je ziet de True-Time Weighted Rate of Return (TTWOR). Beide bekijk ik voor het laatste jaar plus één kwartaal. Na het negatieve getalletje van vorig kwartaal staat er nu weer een iets minder negatief getalletje.
Indicator
2024 Q2
2024 Q3
2024 Q4
2025 Q1
2025 Q2
% boven inleg
69,2%
75,5%
81,2%
76,9%
77,8%
TTWOR (annualized)
8,7%
14,7%
18,8%
-5,21%
-0,20%
Dividend en Spaarrente
In het tweede kwartaal van 2025 ontving ik netto € 2.538,64 aan dividend op mijn rekening. In het tweede kwartaal van 2024 was dat nog € 2.674,19 en in het eerste kwartaal van 2025 ontving ik netto € 880,22.
Het lijkt erop dat Vanguard de betaaldatum van het VWRL-kwartaaldividend structureel een weekje heeft opgeschoven. Het in maart aangekondigde kwartaaldividend werd betaald op 2 april, en het in juni aangekondigde dividend heeft een betaaldatum van 2 juli. Ik heb gezocht, maar hier geen actieve communicatie over gevonden. Daardoor is de totale dividendontvangst van het tweede kwartaal nét geen record, 2024 was net iets hoger. Maar goed, dit derde kwartaal is wel goed begonnen met de ontvangst van het dividend van VWRL…
Ik registreer mijn dividend op netto contante basis in Euro’s, de basisvaluta van mijn administratie. Dat betekent dat ik het netto dividendbedrag opneem in mijn administratie op het moment dat het op mijn beleggingsrekening bijgeschreven wordt. Daarom moet ik de VWRL-dividenden van mijzelf een kwartaaltje later boeken, de betaaldatum telt. Als het een dividend in buitenlandse valuta (Amerikaanse dollar of een andere valuta) is, dan reken ik het om naar Euro’s tegen de wisselkoers van het moment van ontvangen op mijn rekening.
Bij mijn laatste analyse van mijn dividendrendement heb ik ook gekeken naar het Forward Dividend. Het Forward Dividend bereken ik door het netto uitbetaalde dividend per aandeel van de afgelopen vier kwartalen te vermenigvuldigen met mijn huidige aantal aandelen. Voor 2025 verwachtte ik op basis van de afgelopen jaren een vrij vlakke ontwikkeling van het dividend.
In het tweede kwartaal verbeterde mijn Forward Dividend verwachting van € 8.086 (en een paar cent) naar € 8.425. Het bijkopen van dividend-ETFs werpt z’n vruchten af.
Dan de spaarrente. In navolging van de ECB verlaagde Lloyds de rente in mei van 2,00 procent naar 1,50 procent. Daarmee doen ze niet echt meer mee als prijsvechter in de ranglijstjes van spaarrekeningen zonder beperkende voorwaarden. Misschien moet ik komend kwartaal weer eens verder gaan kijken, al is het verschil nauwelijks de moeite waard omdat ik maar beperkt spaargeld aanhoud. Het merendeel zit in de beleggingen. Mijn kleine bufferspaarrekening bij ABN AMRO geeft momenteel 1,25 procent rente, iets lager dan de 1,50 procent uit het eerste kwartaal.
Het beeld van mijn spaarpercentage in het tweede kwartaal valt me niet tegen, ik deed wat grote uitgaven. Ik heb voor 2025 geen specifieke doelstelling voor mijn spaarpercentage vastgesteld. Over het hele jaar verwacht ik tussen de 35 en 40 procent uit te komen, in lijn met mijn langjarig gemiddelde. Volgens GnuCash zit ik aan het einde van het tweede kwartaal op 48,9 procent. Daar ben ik dus meer dan tevreden over.
Eigen Vermogen
Dit kwartaal was er zoals gebruikelijk het reguliere salaris, inleg in mijn beleggingen, en natuurlijk de bewegingen van de beleggingsportefeuille op de golven van de aandelenmarkten. Ook een beetje rente, ABN AMRO keert dat elk kwartaal uit. Verder de gebruikelijke positieve bijdrage van de hypotheekaflossing aan mijn vermogen. En ook de aandelenmarkt leverde een bijdrage. Een negatieve dit keer, maar uiteindelijk valt dat effect me mee.
Ik heb sinds december 2023 in totaal ruim 35.000 kilometer gereden met mijn dinosaurussap verstokende racemonster. Op basis van kenteken en huidige kilometerstand heb ik de huidige waarde opgezocht in de ANWB Koerslijst. Ik gebruik de waarde bij ‘Inruilen bij een autobedrijf’. Die is uiteraard weer iets lager dan de waarde aan het eind van het vorige kwartaal. Het verschil tussen de waarde aan het einde van het vorige kwartaal en de huidige dagwaarde heb ik als afschrijving geboekt in mijn financiële administratie. Dat zie je als negatieve mutatie op de post Bezittingen terug in onderstaande grafiek.
Mijn contanten (het geld op de lopende rekening en de spaarrekening) namen iets af. Dat komt door mijn bijzondere uitgaven, meer daarover zoals gebruikelijk aan het eind van deze blogpost.
En dat leidt tot onderstaande ontwikkeling van mijn vermogen per kwartaal. Ook dit kwartaal weer een bescheiden groei! In het tweede kwartaal van 2025 is mijn eigen vermogen gegroeid met 1,7 procent. De eerste helft van dit jaar was geen klapper, zullen we maar zeggen. Ik moet het van mijn eigen spaarpercentage hebben. Maar ook dat hoort erbij.
Bijzondere Uitgave(n)
De meest bijzondere uitgave van dit kwartaal was een cadeautje aan mijzelf. Ik kocht een verrekijker. Met een fijne korting dankzij Vriendin. Zij heeft al jaren een goede kijker, en het werd tijd dat ik er ook eentje kocht. Zodat we samen tegelijkertijd naar alle vogels en andere dieren hier in Elders kunnen kijken. En de andere grote uitgave was een nieuwe server. Het is weer een QNAP geworden.
Beide uitgaven zijn betaald uit het potje voor Gadgets en Tech. Dat is hiermee behoorlijk geplunderd. Maar daarvoor heb ik mijn voorzieningen juist. Om ze uiteindelijk uit te geven…
Hoe was jouw tweede kwartaal van 2025?
Je kunt oude kwartaalberichten teruglezen via mijn overzichtspagina. Die tegenwoordig ook hier op Elders Leven staat.
Ah! Juni! Op het werk een drukke maand omdat iedereen zoals gebruikelijk denkt dat in de zomervakantie de wereld vergaat. Alles moet dus af voor de vakantietijd losbarst. Ook een maand met een extra lang weekend, door Tweede Pinksterdag. En de maand waarin alles in de tuin volledig ontploft… Het is elke dag weer een verrassing wat ik aantref als ik ’s ochtends vroeg mijn rondje maak door de kas en de moestuin. Deze maand was het een jaar geleden dat we de sleutels van huize Elders overnamen. We hadden de kas toen al in gebruik genomen. Maar hoe anders is het leven dit jaar.
Het weer
Was 2024 vooral ‘nat’, in 2025 is het totnogtoe vooral ‘droog en zonnig´. Ook in juni.
In totaal viel er deze maand iets minder dan 50 millimeter regen. Volgens het KNMI is het meerjarig gemiddelde voor juni in onze regio 65-70 millimeter. Wederom een droge maand dus. Volgens het lokale weerstation hebben we dit jaar tot en met juni pas 290 millimeter regen gehad. Vorig jaar rond deze tijd zaten we al boven de 500 millimeter regen.
Minder regen, en fors meer zonuren. Tenminste wel als ik de productie van onze zonnepanelen als maatstaf neem. Vorig jaar produceerde Huize Elders in juni 397 kWh energie, dit jaar is het 881 kWh. Boven het gemiddelde van 828 kWh over de afgelopen vijf jaar. Een recordmaand voor de zonnepanelen is het niet geworden, door een noodweer op 31 mei zijn onze zonnepanelen eruit gevlogen, en dat ontdekte ik pas in de avond van 2 juni. Twee dagen gemist dus. Maar het was geen slechte maand.
Het moge duidelijk zijn dat onze grondwaterpomp weer overuren heeft gedraaid. Eén keer in de week om de regentonnen bij te vullen en de moestuin te besproeien, en één keer in de week om de regentonnen bij te vullen en de hele tuin (inclusief de moestuin) te besproeien. Elke dag geef ik ’s avonds de planten in de kas water, en de potten op het terras. Een deel van onze tuin is rivierklei, en een deel is zandgrond. Maar met dit waterschema (en af en toe een bui) houden de moestuin en de kas het goed vol.
Oogst!
We hebben al het nodige kunnen oogsten uit onze tuin. De kersen leverden ons twee potten jam op. We hebben de eerste frambozen van onze eigen struiken gegeten. Kruisbessen. De eerste kropsla uit eigen kas, vers gesneden en meteen op tafel. Lekkerder wordt het niet. De eerste bolcourgettes, ‘s Middags geoogst en enkele uren later op tafel.
En snackkomkommers. Kilo’s snackkomkommers. Ik vroeg me af of vier planten wel genoeg zou zijn. Het is meer dan genoeg. Ze gaan vrijwel dagelijks mee naar kantoor bij de lunch, we hebben regelmatig komkommersalade op het menu staan, en koude komkommersoep is heerlijk op warme dagen. En deze komkommers van eigen teelt hebben smaak. Veel meer smaak dan komkommers uit de winkel.
(Te) Warme sla
Elke week duw ik een paar zaadjes in een potje om kropsla te telen. Ik laat ze al sinds maart voorkiemen in de kas. Een kas is nieuw voor mij, dat heb ik niet eerder gehad. In juni merkte ik dat mijn zaadjes in de kas niet meer opkwamen. Ieder dag werden de potjes liefdevol besproeid en toegesproken. Maar er kwam niks boven de grond. Dus verdiepte ik mij in de literatuur en las alles wat ik kon vinden over den edelen kunscht van het teelen der kropsla. Bij meer dan 25 graden Celsius is het zaad van kropsla als een Nederlander op vakantie. Het doet niks meer. Het gaat in rust en weigert te kiemen.
Sinds een paar weken staan de slazaadjes dus binnen om te kiemen. En die staken keurig binnen een paar dagen hun groene kopjes boven de grond uit. Na een periode van schaarste is de aanvoer van verse sla dus weer verzekerd.
Gras en bamboe
In het weekend van Pinksteren hebben we (voor de eerste keer dit jaar) het gras gemaaid. Eerder hadden we al wel een pad gemaaid om naar de moestuin en de composthoop te komen, maar nu is echt het hele grasveld gemaaid. Het is onderdeel van onze strategie om het grasveld kruidenrijk te maken. Het maaisel is afgevoerd naar de composthoop. In de dagen erna zagen we groepen musjes het grasveld afstruinen, op zoek naar voedsel. Een prachtig gezicht.
Eerder schreef ik al dat de bamboe z’n kop weer boven de grond uitstak. Sindsdien heb ik nog een tiental bamboestokjes met stukken bamboewortel uitgegraven. Ik wil en moet dat consequent blijven doen om de strijd uiteindelijk te winnen. Het blijft dus een kwestie van scherp opletten.
Moestuin
Verder ook veel werk aan de moestuin. Elke twee weken wordt er gewied. De uien en de prei doen het uitstekend, de wortels hebben de aanvallen van de slakken niet overleefd. Maar de broccoli en de spruitkolen zien er veelbelovend uit, net als de pompoenen. En ik verwacht deze week de eerste gele courgettes.
En zoals je op de foto linksonder kunt zien, zijn de druiventrossen ook alweer in aantocht. Ik ben erg tevreden over de voortgang, maar heb ook alweer veel plannen voor volgende jaren.
Kas
Medio juni en eind juni heb ik flink gesnoeid in de kas. Met name de komkommerplanten woekeren als een dolle, met lange zijscheuten. Regelmatig bijsnoeien helpt om de groei naar de vruchten te krijgen. Inmiddels raken ze ook allemaal het dak en zijn ze getopt, geen verdere groei omhoog dus.
De tomaten zijn keurig tweemaal per week gediefd en ook verder opgebonden. Het is dus minder een wildernis dan vorig jaar, maar de combinatie van warmte, veel zon, en dagelijks water zorgt wel voor uitbundige groei.
Vorig jaar had ik compacte peperplajes. Dit jaar zijn ze juist heel ielen lang. Ik ben benieuwd hoe de oogst uit gaat valen, maar daar moet ik beter op letten. Nu staan ze een beetje klem.
De kas ziet er inmiddels heel anders uit dan twee maanden geleden…. En deze foto is na het snoeien. In de rechterbovenhoek zie je een kleine inzet met de belofte van stevige vleestomaten.
Vandaag, lieve blogvriendjes en -vriendinnetjes, is het einde van een tijdperk. Vijf jaar geleden verruilden toen-nog-Geldnerd en Vriendin hun Nespresso-apparaatje voor een JURA-koffiemachine. Na jaar één, twee, drie, en vier informeerde ik jullie over de wetenswaardigheden van dit wonder der vernuft. Gewoon, omdat het kan, en omdat ik de spreadsheet toch al had. En omdat ik een spreadsheetfetisjist ben was.
Maar het feest eindigt hier. Niet omdat ‘de Jura’ er niet meer is of omdat ik geen koffie meer drink. Maar gewoon omdat vijf jaar lang genoeg is. Ik heb bij de eerste berekeningen besloten dat ik het apparaat in vijf jaar af zou gaan schrijven. En die vijf jaar zijn verstreken. Economisch is onze geliefde zeur-Truus dus volledig afgeschreven. Technisch is er niets aan de hand, en hopen we dat Truus ons nog heel lang blijft voorzien van kopjes koffie.
Hoeveel kopjes?
Onze machine houdt nog steeds keurig bij hoeveel kopjes van elk koffieproduct er aan ons afgeleverd worden. En ook van de Nespresso heb ik dat vrij nauwkeurig in beeld, door de aantallen cupjes die we verbruikten.
We zijn precies halverwege 2020 overgestapt van Nespresso naar Jura. Ik neem aan dat ons koffieverbruik een constante is gedurende het jaar. De aantallen uit één jaar koffie zijn dus voor de helft aan 2020 toegerekend, en voor de helft aan 2021. En zo verder. Het verbruik tot op heden in 2025 is dus de helft van het verbruik over de afgelopen 12 maanden.
Ons koffiegebruik is iets gedaald. Nog steeds is zeven dagen per week een kopje koffie het begin van de dag. In het weekend idealiter op bed, terwijl we nog even rustig een boekje lezen. Op werkdagen is het een vast onderdeel van het ontbijtritueel. ‘Eerst koffie’ is de gevleugelde kreet als één van ons de keuken binnenkomt.
Het gedaalde verbruik in 2024 en 2025 heeft twee aanwijsbare oorzaken. In mijn huidige baan heb ik weliswaar een vierdaagse werkweek en minimaal één vaste thuiswerkdag, maar dat is altijd nog minder thuiswerken (en minder thuis koffie drinken) dan in de laatste jaren in Geldnerd City. En vriendin is vorig jaar overgestapt van dubbele espresso’s naar ‘gewone koffie’. Dat scheelt.
Statistiekjes
We blijven grootverbruikers in Huize Geldnerd, blijkt uit de totalen.
Koffieproduct
Jaar 1
Jaar 2
Jaar 3
Jaar 4
Jaar 5
Totaal
Ristretto
0
2
0
5
0
7
Espresso
3.331
4.445
4.759
4.418
3.095
20.048
Coffee
145
15
53
191
744
1.148
Cappuccino
72
27
141
86
87
413
Café au lait
2
0
0
0
0
2
Macchiato
0
4
0
2
0
6
Latte macchiato
170
70
14
5
18
277
Portion of milk foam
11
26
16
4
7
64
Portion of milk
11
4
2
0
2
19
Hot water
1
0
0
3
0
4
Flat white
17
96
22
12
10
157
Totaal aantal koffieproducten
3.670
4.689
5.007
4.726
3.963
22.145
De dubbele espresso is nog steeds de favoriet, Meneer Elders is hier de grootverbruiker. Vriendin drinkt zoals gezegd nog steeds meestal ‘gewone’ koffie. In totaal hebben we 16,1% minder koffieproducten gebruikt dan in jaar 4.
Onderhoud
Zeur-Truus noemde ik haar al. Nog steeds wil ze om de haverklap een nieuw filter, reiniging van het melksysteem, of een uitgebreidere reinigingsbeurt. Ik heb de afgelopen jaren de merkaccessoires en onderhoudsartikelen van Jura gebruikt. De machine is nu afgeschreven, dus als de huidige voorraad op is schakel ik over op goedkopere generieke reinigingsmiddelen.
Onderhoud
Jaar 1
Jaar 2
Jaar 3
Jaar 4
Jaar 5
Totaal
Filter Vervangen
8
8
9
7
7
39
Schoonmaakbeurt
12
14
15
15
13
69
Melksysteem Reinigen
130
96
74
42
43
385
Ontkalken*
0
0
0
0
0
0
Koffiesysteem Spoelen
1.955
2.076
2.153
2.048
1.551
9.783
Melksysteem Spoelen
279
268
223
125
109
1.004
* Niet nodig, wij gebruiken de filterfunctie.
Aannames bij prijs per kopje
Ook dit jaar weer zoveel mogelijk dezelfde aannames als afgelopen jaren.
Voor de levensduur van de machine ga ik nog steeds uit van 5 jaar. Bij deze is de machine economisch dus afgeschreven.
Ook nu schat ik in dat we nog voor ongeveer een half jaar onderhoudsartikelen in huis hebben. Waterfilters, reinigingstabletten, vloeistof om het melksysteem te reinigen, vervangende slangetjes en filters voor het melksysteem. Naar rato neem ik dus een deel van de totale uitgaven aan onderhoudsartikelen om toe te rekenen aan dit jaar, de rest is ‘in voorraad’.
Voor de koffieproducten waarin ook melk verwerkt is (o.a. cappuccino en latte macchiato) ga ik uit van 70 ml (0,07 liter) melk per product en reken met een literprijs van € 1,39 (dat was vorig jaar € 1,29). In Huize Elders wordt nog steeds halfvolle biologische melk gebruikt.
Op koffie met melkschuim gebruiken we ook nog steeds een vleugje kaneelpoeder, ik heb dus ook de kosten van een potje kaneel meegenomen.
De gemiddelde prijs van een pondspak koffiebonen is dit jaar in beweging gekomen. En we kopen nu groots in als we bij de blauwe grootgrutter zijn, ook als er geen Bonusaanbieding is. Ik reken met € 9,99 per pond koffie (dat was vorig jaar € 8,99). Overigens werken we in de praktijk nog steeds vooral met kilozakken.
Ik heb geen kosten gerekend voor het drinkwater. Na het eerste jaar heb ik dat nagerekend en die kosten waren ongeveer 0,025 eurocent per kopje.
Berekeningen
In onderstaande tabel zijn de diverse variabelen opgenomen.
#
Jaar 1
Jaar 2
Jaar 3
Jaar 4
Jaar 5
Eenheid
A
Totale investering
1.573,29
€
B
Afschrijvingstermijn
5
jaar
C
Afschrijving per jaar ( A / B )
314,66
314,66
314,66
314,66
314,66
€
D
Onderhoudskosten per jaar
244,39
227,56
185,26
119,37
178,38
€
E
Aantal pondspakken koffiebonen
56
58
58
61
51
#
F
Prijs per pak
5,84
7,04
7,19
7,19
9,99
€
G
Totaal kosten koffiebonen( E x F )
327,04
408,32
417,14
438,71
509,49
€
H
Eenheden melk
266
131
195
109
124
#
I
Liter per eenheid
0,07
0,07
0,07
0,07
0,07
liter
J
Liters melk
18,62
9,17
13,65
7,63
8,68
liter
K
Prijs per liter melk
1,10
1,20
1,55
1,29
1,39
€
L
Totaal kosten melk( J * K )
20,48
11,00
21,16
9,84
12,07
€
M
Potje kaneelpoeder
2,20
2,50
3,99
3,99
3,99
€
N
Totale kosten in jaar (C+D+G+L+M)
908,77
964,05
942,34
866,70
1.018,58
€
O
Totaal aantal koffieproducten
3.670
4.689
5.007
4.726
3.963
#
P
Prijs per kopje( M / N )
0,24
0,21
0,19
0,19
0,26
€
Schrik! De horror! De prijs van een kopje koffie is maar liefst 7 cent gestegen naar € 0,26 per kopje. De oorzaak is simpel. Een grote bestelling onderhoudsartikelen (en minder kopjes om dat over te spreiden) en duurdere koffiebonen. De koffiebonen zijn ongeveer de helft van de totale jaarkosten.
Een kostprijs van 26 cent per kopje is zelfs iets meer dan in Jaar 1. En nog steeds minder dan de € 0,43 per kopje die de Nespresso ons vroeger kostte (die zijn inmiddels overigens fors duurder geworden…). Maar het is nog steeds heel betaalbaar, en de koffie blijft thuis toch het lekkerst. De investering in dit apparaat is een goede geweest.
Het was best een stevig onweer, vorig weekend. En gedurende de nacht viel er 20 millimeter regen. Best veel, maar niet exorbitant. De nodige wind, de regen kletterde tegen de ramen. Het werd verder ook een normale zondagochtend. Totdat Vriendin in de bijkeuken de wasmachine aanzwengelde. Die begon vrolijk aan z’n programma, maar hield er ook meteen weer mee op. Zo dood als een pier.
Ook de verlichting in de bijkeuken was uitgevallen. Dus ging ik maar eens een kijkje nemen in de meterkast. En jawel. Eén van de drie aardlekschakelaars was omgeslagen. De groene groep. Ik drukte ‘m weer omhoog, maar na een paar seconden vloog ‘ie er gewoon weer uit. Dus de vier bijbehorende groepen maar eens omgezet. En één voor één ook weer naar boven gedrukt. Toen ik de laatste groep omhoog drukte vloog de aardlekschakelaar er meteen weer uit. Dus de eerste drie groepen en de aardlekschakelaar omhoog, en de laatste groep naar beneden laten.
In onze meterkast hing een keurig formulier om de groepenindeling op bij te houden. En dat overzicht was keurig leeg. Daar heb je dus helemaal niks aan. Gewoon op onderzoek naar wat er uit lag. Ik DoE MiJn EiGEn OnDERzOeK…
De wasmachine draaide keurig z´n rondje. De CV-ketel lag er uit. Net als de verlichting in de bijkeuken en de buitenlamp. De buitenlamp… Die zit keurig onder de terrasoversteek, maar Vriendin had de dag daarvoor het plafond van de oversteek en de muren goed schoongemaakt. Met overvloedig water. Het was warm, dus lekker kliederen met water was fijn.
Ik schroef dus die buitenlamp open. En zie op het montageplaatje een keurig pijl ‘UP’ die naar beneden wijst. Verkeerd om gemonteerd. Met een keurig gootje voor kabels dat nu naar boven wijst. Andersom monteren kon ook niet, dan zou ik nieuwe gaten moeten maken. Schoonmaken. Droogmaken. Openingen aftapen. Föhn erop. Nieuw kroonsteentje erop. Uurtje wachten. De schakelaar van groep vier weer omhoog drukken in de meterkast. En een krachtterm gebruiken toen de aardlekschakelaar er weer uitvloog. Dus groep vier weer naar beneden en de rest omhoog houden.
Peinzend liep ik naar de schuur. Ik drukte op het lichtknopje. Ik liep naar mijn gereedschapskast achterin in de schuur, en het duurde een paar seconden voordat ik het registreerde. Het licht ging niet aan.
OK. Dus de schuur zat ook op die befaamde groep vier. Geen sporen van lekkage. Geen stekkers in het stopcontact. Of toch wel. Eentje, van de oerlelijke buitenlamp-met-sensor aan de buitenkant van de schuur bij het tuinpoortje. Het zal toch niet?
Ik trek de stekker van de buitenlamp uit het stopcontact en loop terug naar de meterkast. Druk de schakelaar van groep vier weer omhoog. En er gebeurt niks. Alle schakelaars blijven keurig omhoog staan. Het is die vervloekte oerlelijke buitenlamp-met-sensor. Ik zucht even diep en loop naar de achterdeur om de buitenlamp daar weer te monteren. Probleem opgelost. En weer een paar uur besteed om ons huis en de onderdelen beter te leren kennen.
Het eerste vakje van het formulier in de meterkast is nu ingevuld. En ik doe niet eens een poging om de oerlelijke buitenlamp-met-sensor te repareren. Er komt een nieuwe. Misschien wil ik wel vier nieuwe identieke lampen, zodat we alle buitenlampen kunnen vervangen.
Ja, en ook mijn website had even storing. De afgelopen dagen zag het er niet uit. Kale tekst zonder foto´s en grafiekjes. Een nieuwe release van mijn WordPress thema met een nieuwe logica. Het duurde even voordat ik het opgelost had. Maar we zijn er weer.
Het is alweer een jaar geleden dat we de sleutels van Huize Elders kregen. Na een half jaar in tijdelijke huisjes en een jarenlang proces om het roer echt om te gooien was dat een absolute mijlpaal. We deden een aantal noodzakelijke klusjes, verhuisden onze spulletjes, en ineens woonden we er.
In dat eerste jaar hebben we veel gedaan, met name in de tuin. Langzaam maar zeker maken we die naar onze zin. Er zijn hier geen kleine klussen. Tientallen aanhangwagentjes met groenafval, en ook een aantal aanhangwagentjes met ander afval, zijn afgevoerd naar de stortplaats. Composteerbaar groenafval vindt z’n weg naar onze composthoop. En ik heb al zeker meer dan duizend slakken geraapt.
Er is nog veel meer te doen. Ook in en aan het huis. Onlangs hebben we wat klein dakwerk uit laten voeren, waaronder het vervangen van een kapot en lekkend dakraam. En we staan op het punt om de eerste grote opdracht gericht op verduurzaming te geven. De vervanging van alle kozijnen, ramen en buitendeuren.
We hebben veel geleerd in ons eerste jaar hier. Moestuinvaardigheden. Het gebruik van een cirkelzaag. Kleine reparaties aan van alles en nog wat…
En we zien ook resultaten. Ik kan hier rust vinden. Zodra ik de tuin in ga en mijn vingers in de aarde steek vergeet ik de wereld. En zie ik alleen nog mijn eigen stukje wereld. Dat is niet verkeerd nu de wereld in brand staat en ik niet bij machte ben om daar iets aan te doen (behalve goed nadenken welk hokje ik eind oktober aan ga kruisen bij de Tweede Kamerverkiezingen, en hopen dat zoveel mogelijk landgenoten hetzelfde doen).
Het beste moment om naar Elders te gaan was tien jaar geleden. Het op één na beste moment was een jaar geleden.
Notabene: de nieuwe server is inderdaad een QNAP geworden…
Ondertussen ging ik natuurlijk ook nog definitief over naar open-source software. En daar hoorde voor mij dan ook bij om uiteindelijk een eigen server te bouwen. Minutieus volg ik de discussies in het Grote Zuinige Server topic op het Tweakers Forum. Denk na over het besturingssysteem en de toepassingen. Heb al twintig ontwerpen gemaakt en weer verworpen.
En toen begon de twijfel.
Want zo’n server is leuk, maar het vraagt ook beheer. Problemen oplossen. Updates bijhouden. Een miljoen miljard instellingen. En dat kost Tijd. En ik ben wel een beetje nerd en techneut maar ook weer niet zoveel…
En Tijd is een schaars goed. We hebben veel te doen in en om ons huis, en eigenlijk besteed ik de Tijd ook veel liever daar dan voor een computerscherm. Dat was vroeger interessant. Maar nu niet meer.
Dus ik overweeg om Project Eigen Server te schrappen. En gewoon door te gaan met de QNAPs. Gemak is ook wat waard immers.
In mei leggen (bijna) alle vogels een ei…. En broeden dat ook uit, hebben we gemerkt. Onze eerste meimaand in Huize Elders, medio juni is het alweer een jaar geleden dat we de sleutels kregen.
Het weer
Mei begon een beetje wisselvallig. Regen en zonneschijn wisselden elkaar af in Elders. Maar daarna brak uitbundig zomerweer uit. Wekenlang scheen de zon, en zeker tweemaal per week slingerde ik de grondwaterpomp aan om de regentonnen bij te vullen en de moestuin water te geven.
Op 24 mei kregen we de eerste serieuze regen van de maand mei. Nou ja, serieus? Het was hier 6 millimeter in 24 uur. De tussenstand voor de hele maand was op dat moment 8,5 millimeter volgens het lokale weerstation. En meteen kwamen de slakken in grote getale tevoorschijn.
Uiteindelijk was de stand op 31 mei begin van de middag 14 mm voor de maand. Met nog eens 14 mm in een stortbui op 31 mei ‘s avonds. En het was een zonnige maand. Top-3 van de maanden mei sinds 2020 volgens onze zonnepanelen-app, slechts één kWh minder dan de nummer twee 2023.
Fruit
Er gebeurde veel op het fruit-front. De meeste kleine vijgen verschrompelden aan de boom. Er hangt nu nog een handvol grote groene vijgen, die hopelijk de komende maanden goed kunnen rijpen.
De kersenbomen hangen behoorlijk vol, maar rijp zijn ze nog niet. Eén van de bomen is voor het tweede jaar op rij zwaar getroffen door zwarte luis. We hebben gespoten met een mengsel van spiritus en groene zeep, maar de luizen zijn aan het winnen. In de andere kersenbomen valt het mee met de luis. Verder hangt er veel vrucht aan de perzik en de pruimenboom, we zullen zien wat daar de komende maanden mee gebeurt.
Kruisbessen
Ook ons appelboompje heeft al wat vruchten, en dat in zijn eerste jaar. Verder zien we ook veel vruchten aan de perenboom en aan de druivenstruiken.
Ik kijk uit naar de kruisbessenoogst. En ook mijn geredde aardbeienplantjes hebben me al voorzien van voldoende vruchten voor het ontbijt. Maar ik ben vooral benieuwd naar de afleggers, die ik in augustus verwacht. Dat moeten de nieuwe sterke plantjes worden voor het volgende jaar.
Verder ook veel bloesem aan de frambozenstruiken en aan de bramenstruik. Het vermeerderen van de braam is helaas niet gelukt. Ik ga een nieuwe poging wagen, want het gedeelte van de tuin waar de braam zich bevindt gaan we later dit jaar aanpakken.
Kas
Ah! De kas! Een vast onderdeel van mijn dagelijkse routine! Elke ochtend, zeven dagen per week, ga ik naar de kas om het raam open te zetten en te controleren of alle planten genoeg water hebben om de dag door te komen. ‘s Avonds is mijn laatste gang ook naar de kas, water geven en ramen en deuren sluiten. Twee keer per week dief ik de tomatenplantjes, om ervoor te zorgen dat het niet zo’n ondoordringbare wildernis wordt als vorig jaar, en zodat de energie wordt gestoken in groei en vruchten. En elke vrijdag verwijder ik minutieus ieder onkruidje dat het waagt om z’n kop boven de grond uit te steken. Ook bind ik de planten op. Ze hebben allemaal één of meerdere touwtjes om de lucht in te komen.
In het eerste weekend van mei heb ik de kas gereedgemaakt voor het zomerseizoen. De grond was genoeg opgewarmd. De laatste radijzen hebben we geoogst. Daarna hebben we voldoende compost gemengd met de grond, en de jonge plantjes zijn de volle grond ingegaan.
Ik heb drie buizen bevestigd langs het plafond van de kas, om hoge planten zoals tomaten en komkommers makkelijker op te kunnen binden. Hierbij nog een foto van de kas die volledig gereed is voor beplanting. Zo schoon en geordend is ‘ie hooguit één keer per jaar, denk ik… Mijn OCD-brein was er oprecht trots op.
De eerste in de kas geteelde kroppen sla zijn bijna gereed voor consumptie. En ook de bolcourgette is met z’n eerste vruchten bezig. Sla en bolcourgette gaan in de kas beduidend sneller dan hun collega’s die buiten in de volle grond staan. De tomatenplanten en de komkommerplanten groeien momenteel met tientallen centimeters per week. Bovenstaande foto was het eerste weekend van mei, onderstaande foto is van de laatste dag van mei.
En eind mei hebben we de eerste snackkomkommers uit de kas geoogst. Heerlijk sappig, en veel smaakvoller dan hun familieleden uit de supermarkt.
Moestuin
In het eerste weekend van mei staken de (één week eerder gezaaide) bonen hun kopjes al boven de grond uit. Maar inmiddels is het oorlog in de moestuin. Oorlog tussen mij en de slakken. Voorlopig winnen de slakken, ze hebben nu twee courgetteplanten volledig opgevreten. En ik verlies ongeveer 10 procent van mijn peulen en mijn bonen plantjes aan ze. Ze hebben dan weer geen trek in de pompoenplanten, gelukkig.
Eén van de teeltvakken van de moestuin had nog veel wortels van de witte ereprijs, die daar voorheen in grote aantallen groeide en bloeide. Ik heb het hele vak tot 30 centimeter diep afgegraven en gezeefd. Daardoor kwam ik wel plaats tekort om de spruiten en broccoli uit te planten. Dat is uiteindelijk eind mei pas gebeurd.
In het voorste vak, onder het net, staan prei, uien, bosui, wortels, en cannelino-bonen. Linksachter de rijspeulen en pompoenen. Rechts, afgeschermd met vliesdoek tegen de slakken, staan de spruitjes en kropsla in het kersvers gezeefde vak.
We zijn van plan om de komende jaren in verhoogde bakken te gaan telen. Beter voor mijn rug (Meneer Elders is geen 20 meer, of liever gezegd: nadert de 3 x 20). En hopelijk makkelijker om het ongedierte onder controle te houden.
Vogelnieuws
In de week van 19 mei vlogen er in elk geval drie nestjes uit, pimpelmezen uit het kastje naast het terras, koolmezen uit het kastje bij de kas, en mussen van onder de dakpannen. Met name de pimpelmezen hebben we de afgelopen weken af en aan zien vliegen met rupsjes, de krijsende jongen waren onverzadigbaar.
Jonge mus
Er zit in elk geval nog een nestje jonge mussen onder het dak van de schuur. We horen ze schetteren als we in de buurt zijn. Verder nog een nestje jonge mussen onder het dak bij de voordeur, die eind mei uitvlogen. En afgelopen week zien we ook merels nestelen in een van de catalpa’s naast ons terras. Genieten!
En we vonden helaas ook een dood vogeltje op terras, helemaal kaal. En leeggegeten vogeleieren op diverse plekken in de tuin.
Het vinkennestje in onze kamperfoeliestruik lijkt verlaten, daar werd eerder wel op gebroed. Helaas.
Slakken
Bij de eerste regen kwamen de slakken in grote getale tevoorschijn. Tussen de buien door raapte ik tientallen slakken. Meer huisjesslakken dan naaktslakken. Kopertape rond de bolcourgettes zorgde wel voor bescherming, nadat ik eerder al een plantje moest vervangen door een reserve-exemplaar uit de kas. Het is inmiddels weer onderdeel van mijn ochtendritueel, slakken rapen.
De eerste week raapte ik beduidend meer huisjesslakken dan naaktslakken. Maar inmiddels nemen de naaktslakken weer in aantal toe. De rotzakken… Ze rekenen vast en zeker niet op de vasthoudendheid van Meneer Elders…
De afgelopen maanden durfde ik er niet over te praten. Niet eens aan te denken. Maar ik hield mijn ogen open. En met de dag groeide de hoop. Zou het? Zouden Hondje en ik de strijd gewonnen hebben? De uitputtende guerrilla-oorlog die onze eerste zomer in Elders beheerste?
De voorzichtige hoop vervloog deze week. Toen ik vorige week dinsdagavond elders dan in Elders verbleef kreeg ik een onheilspellend bericht van Verkenningseenheid Grrrrlpower (beter bekend als Vriendin). Op haar rondje door de tuin had zij een bamboestaak gespot. In sector Zuid (beter bekend als Het Bloemperk Naast De Schuur Bij De Regenton oftewel HBNDSBDR).
Ik moest er even van bijkomen.
Woensdagavond trok ik samen met de Eenheden van Elders ten strijde. De strijdlust en mentale ondersteuning van Commando-eenheid Hondje werd node gemist. En inmiddels stonden er niet één maar twee bamboestaken in sector HBNDSBDR. Bijna een onmogelijke missie, maar met de moed der wanhoop en met de nagedachtenis aan Hondje in mijn hoofd koos ik de aanval.
Ze zijn uitgegraven, met alle wortelstaken die ik te pakken kon krijgen. En ik weet: de strijd is nog niet gewonnen hier in Elders.
Dat jullie niet denken dat er hier niks spannends gebeurt….
Vind jij ook dat op het verkopen, kopen, en planten van bamboe minimaal tien jaar gevangenisstraf moet komen te staan?
