Begroting 2025

Bericht gepubliceerd op:3 december 2024
Berichtcategorie:Financiën

De ~~feestelijke~~ door de meeste mensen in hun agenda veel te vol gepropte decembermaand is begonnen. Aftellen naar 2025. En ik heb jullie nog niet eens meegenomen in mijn begroting voor het jaar 2025. Geldnerd zou er schande van spreken. Maar goed, die is er gelukkig niet meer.

Ik gebruik nog steeds de budgetmethode die Geldnerd de afgelopen jaren gebruikt heeft. En toen ik onlangs een update gaf over mijn Financiële Systeem vertelde ik al dat de begroting voor 2025 al bijna klaar was. Die ben ik na onze verhuizing naar Elders gewoon gaan vullen met alle informatie die ik verzamelde. En dat proces gaat nog steeds door. Begroten is eigenlijk een continu-proces. Als er iets verandert kijk ik naar de impact op mijn begroting.

Wat mis ik nog?

Veel is al in beeld, maar nog niet alles. Zoals gebruikelijk is het nog moeilijk in te schatten wat mijn maandelijkse netto-salaris gaat zijn. Op het moment dat ik dit schrijft steggelen de politici nog over het Belastingplan. En zelfs als dat aangenomen wordt waag ik me niet aan een voorspelling. Er lopen ook nog CAO-onderhandelingen namelijk. Ik wacht gewoon af tot de salarisbrief van januari. Tot die tijd reken ik met mijn huidige netto-salaris.

Ook de gemeentelijke lasten heb ik nog niet helemaal scherp. Door jaarlijks bezwaar aan te tekenen hielden de vorige eigenaren de WOZ-waarde kunstmatig laag. Als je dat meer dan drie decennia volhoudt heeft dat echt wel effect. En in het buitengebied waar wij wonen heb je eigenlijk alleen maar unieke woningen. Hier geen straten vol met vergelijkbare rijtjes als referentie. De marktwaarde is dus meer dan gemiddeld een subjectief iets.

Maar nu is er wel een marktwaarde. WIJ zijn de marktwaarde, het bedrag dat wij betaald hebben voor Huize Elders. Het eerste huis in ons straatje dat de afgelopen tien jaar verkocht is. Recent is er nog een huis verkocht, maar die transactie komt te laat voor de WOZ-waardebepaling. Ik ben dus wel een beetje nieuwsgierig wat de gemeente gaat doen met de WOZ-waarde van Huize Elders. Beheerste stijging of grote inhaalslag?

Verder hebben gemeentes last van ravijnen en donkere financiële perspectieven. Ook de gemeente Elders zit op zwart zaad. De onroerendezaakbelasting (OZB) gaat hier dus sowieso met enkele tientallen procenten omhoog, lees ik in ons lokale blaadje. Alle reden dus om de aanslag voor gemeentelijke belastingen en struikroverij vol spanning af te wachten.

Begrotingsbewegingen

Ons leven is onvergelijkbaar anders dan een jaar geleden. Toch is er verbazingwekkend veel hetzelfde gebleven in de begroting. De ontwikkelingen van ons huishoudelijk budget heb je kunnen lezen in mijn eerdere Boodschappenblog. De aflossing van onze hypotheek is iets veranderd, dat kun je lezen in de halfjaarlijkse Hypotheekupdate.

Gas en elektriciteit en internet zijn inmiddels in het nieuwe huis gewoon vaste lasten, net als de verzekeringen. Net als dat dure lieve mormel dat hier naast me ligt te slapen.

Vooralsnog hebben we verbazingwekkend weinig uitgegeven aan het huis en aan de tuin. We denken na over een grotere verbouwing, maar daar nemen we rustig de tijd voor. En in de tuin is het een sport om zoveel mogelijk te hergebruiken en te ruilen. We hebben na de verkoop van Huize Geldnerd een aardig bedrag apart gezet op een gezamenlijke spaarrekening voor uitgaven aan huis en tuin. Maar daar is nog verbazingwekkend weinig van verbruikt.

Betaal jezelf eerst…

Zoals de vaste lezers weten is Betaal Jezelf Eerst één van mijn financiële principes. Mijn salaris wordt altijd uiterlijk op de 22e van de maand betaald. Op de 23e staan er dus vier overboekingen ingepland. De vaste inleg op de beleggingsrekening, de storting op mijn grote bufferrekening voor mijn voorzieningen, en naar de gezamenlijke huishoudrekening gaan de bijdrage aan de aflossing van de hypotheek en de bijdrage aan de maandelijkse huishoudelijke uitgaven.

De maandelijkse aflossing rolt gewoon uit mijn hypotheekspreadsheet. En de bijdrage aan de maandelijkse huishoudelijke uitgaven wordt automatisch berekend in mijn begrotingsspreadsheet. Dat gaat naar rato van ons netto maandelijks inkomen.

Mijn inleg in de beleggingen is ooit gestart met € 1.000 per maand. Op basis van de jaarlijkse inflatie is die de afgelopen 8 jaar in stapjes van € 100 verhoogd naar € 1.300 (sinds december 2022). De inflatie over de afgelopen twaalf maanden is maar liefst 4,0 procent, lees ik bij het CBS. In ieder geval één indicator waarmee we nog het hoogste scoren in Europa, al weet ik niet of we er blij mee moeten zijn. Toch heb ik besloten om mijn maandelijkse inleg te verhogen naar € 1.400. Gewoon omdat het kan.

De stand van en maandelijkse inleg in de voorzieningen zal ik in een aparte blogpost behandelen. In elk geval is al wel duidelijk dat mijn maandelijkse reservering voor de zorgverzekering fors omhoog gaat. Daar staat tegenover dat ik niet meer apart reserveer voor het onderhoud van de eigen woning. Dat doen we nu middels een maandelijkse inleg op de gezamenlijke spaarrekening.

Het jaar 2025 zou financieel rustiger moeten worden dan (in elk geval de eerste helft van) 2024. Geen verhuizingen en tijdelijke huisvestingen en zo gepland. Maar het leven kan altijd onverwachte dingen op je pad gooien natuurlijk…

Ben jij al bezig met jouw begroting voor 2025?

Mijn Financieel Systeem anno 2024

Bericht gepubliceerd op:12 oktober 2024
Berichtcategorie:Financiën

Ruim een jaar geleden is door ~~ikke~~ Geldnerd eindelijk zijn Financieel Systeem uitgeschreven. Sindsdien is er veel gebeurd in ons leven. Heeft dat ook geleid tot grote veranderingen in het systeem?

Kort en bondig: neen! Mijn financieel systeem is een constante factor in mijn leven. Maar helemaal hetzelfde is het systeem ook niet meer, het ontwikkelt zich mee met ons leven. Tijd voor een update.

Ik houd nog steeds bij wat er binnen komt en uit gaat

Het bijhouden van mijn inkomsten en uitgaven is de basis van mijn financiële systeem. Tot op de cent. Wat je meet, beïnvloedt wat je doet. Dat doe ik al sinds 2003. Ik heb het gedaan in het Verre Warme Land. Ik heb de administratie bijgehouden in het tijdelijke huisje in Elders. En ik houd het nu ook alweer een aantal maanden bij voor ons leven in Huize Elders. Zo ongeveer tweewekelijks.

Sinds een aantal jaren gebruik ik GnuCash. Op mijn voormalige blog staat een link naar de serie blogposts die ik hierover geschreven heb. Daarmee kan iedereen snel aan de slag. De administratie is in hoog tempo verfijnder geworden. Er komen grootboekrekeningen bij. De moestuin en de siertuin hebben inmiddels allebei hun eigen rekening in de administratie.

Tijdens mijn reguliere finance-moment handel ik ook alle financiële post af. Dat is tegenwoordig meestal e-mail, en die laat ik binnenkomen op een speciaal daarvoor bedoeld e-mail adres. Dat houdt het allemaal overzichtelijk. Rekeningen, tariefswijzigingen, het komt allemaal op één plek binnen. Rekeningen worden betaald, al dan niet direct of met een geprogrammeerde overboeking. Tariefswijzigingen worden direct verwerkt in mijn begroting.

Mijn begroting helpt mij om te sturen op mijn financiën

Als je bijhoudt wat er in het verleden en heden gebeurt, kun je ook de toekomst gaan voorspellen of plannen. Oftewel: een begroting maken. Vooraf bewuste keuzes maken over wat je met je geld gaat doen. Kijken hoeveel je overhoudt. Of hoeveel je tekort komt. ZuinigAan heeft er een tijdje geleden een hele cursus aan gewijd, met ook een paar bijdragen van mijn hand.

Ik heb nog steeds een aparte begrotingsspreadsheet. De basis is mijn rekeningschema uit GnuCash. Sommige dingen begroot ik op maandbasis, voor andere neem ik alleen een bedrag op voor het hele jaar.

De begroting 2024 is een hele bijzondere. Het eerste begin was nog gebaseerd op ons leven in Geldnerd City. Daarna moest ik begroten op een tijdelijk huisje terwijl onze woonlasten in Geldnerd City ook nog gewoon doorliepen. Van beide had ik werkelijk geen idee hoe lang het ging duren. Dat zijn de momenten in een mensenleven waarbij je weet dat het goed is om je inkomsten en uitgaven goed in de gaten te houden.

Toen Huize Geldnerd verkocht was en Huize Elders gekocht was kon ik een betere begroting gaan maken. Die heb ik voor het gemak maar vast ‘Begroting 2025’ genoemd. En gestaag wordt die gevuld met de verwachte en geplande uitgaven en inkomsten hier in Elders.

Ik betaal mijzelf eerst

Zodra het salaris binnenkomt betaal ik eerst mijzelf. Al jaren. En dat is niet veranderd. Er gaat geld naar mijn voorzieningen. Er gaat geld naar mijn beleggingsrekening. Dat werkt voor mij beter dan alleen maar sparen of beleggen wat ik aan het eind van de maand overgehouden heb.

Het ging een tijdje anders. Mijn maandelijkse inleg in de beleggingen had ik stopgezet om kasgeld achter de hand te hebben voor alle uitgaven rond de verhuizing. Dat voelde verstandig, maar ook ongemakkelijk. Zodra de verhuizingen (en bijbehorende transacties) afgerond waren heb ik mijn beleggingen weer aangevuld.

Wij lossen de hypotheek versneld af

Wij lossen nog steeds extra af via de sneeuwbalmethode. Twee keer per jaar neem ik jullie mee in de stand van zaken.

Elke maand breid ik mijn beleggingsportefeuille uit

Wat een luxe. Ik kan gewoon leven. Geld reserveren voor grote uitgaven in mijn voorzieningen. Extra aflossen op de hypotheek. En ook nog eens elke maand beleggen.

Ik kies hier een luie benadering. Ik koop sinds een aantal jaar gewoon elke maand een aantal stuks Vanguard FTSE All-World UCITS (VWRL). Brede spreiding. Lage kosten. En vooral heel gemakkelijk. Kan het goedkoper? Vast wel. Maar ik heb eigenlijk geen zin meer om nog te switchen.

Mijn beleggingen beheer ik inmiddels in Portfolio Performance. Daar hoef ik niet meer wekelijks de koersen bij te werken, dat gebeurt automatisch als ik het eens een keertje open. Ik hoef alleen maar mijn transacties bij te werken. Ik kijk steeds minder vaak naar mijn portefeuille. Die is er gewoon. En doet z’n ding. Elk kwartaal een riedeltje dividend. Elke maand even bijkopen. Simpel.

Elk kwartaal kijk ik hoe ik er voor sta

De meeste mensen kijken nooit hoe ze er financieel voorstaan. Veel bloggers kijken maandelijks. Ik vind ‘nooit’ te weinig en ‘maandelijks’ te vaak. Sinds jaar en dag kijk ik elk kwartaal hoe ik er voor sta. Mijn Financial Dashboard wordt bijgewerkt. En ik maak mijn Kwartaalrapportage. Die is er net zoveel voor mijzelf als voor jullie.

Ik houd nog steeds gewoon vol

Het belangrijkste: gewoon doorgaan. Komt er een pandemie en dendert de beurs naar beneden? Gewoon doorgaan. Verandert je leven plotsklaps? Gewoon doorgaan. Heeft ‘iedereen’ het over een recessie? Gewoon doorgaan. Loopt ‘iedereen’ achter een nieuwe beleggingshype aan? Gewoon doorgaan. Je eigen pad volgen. Ik doe dat inmiddels ruim twintig jaar. In die tijd is er veel gebeurd in mijn leven. Een echtscheiding, meerdere verhuizingen, een langdurig verblijf in een ver en warm land, verschillende nieuwe banen. Nog steeds mede mogelijk gemaakt door mijn eigen persoonlijke financiële systeem. Hadden we de stap naar Elders aangedurfd als we niet wisten hoe we ervoor stonden? Misschien wel, misschien niet. Maar het financieel systeem maakte de stap makkelijker.

En bedenk wel: dit systeem is niet in één keer neergezet. Het is organisch gegroeid over een periode van inmiddels meer dan 20 jaar. En het verandert nog steeds, ontwikkelt zich door. Laat je dus niet afschrikken. Begin gewoon ergens. Iets doen is beter dan niets doen.

Vereenvoudiging

Voor mijn beleggingen heb ik geen schaduwadministratie meer in LibreOffice Calc. En ook mijn persoonlijke administratie zit niet meer in een spreadsheet. Ik werk alleen nog met Portfolio Performance en GnuCash. De schaduwadministraties in de spreadsheet waren er vooral voor een aantal statistiekjes die ik af en toe gebruikte op mijn blog. Maar het spaarpercentage heb ik nu ook in een rapport in GnuCash. De indicatoren van Portfolio Performance vertellen ook hoe mijn beleggingen er voorstaan. En vooral: ik wil er steeds minder tijd aan hoeven te besteden.

Vereenvoudiging dus. In Portfolio Performance hoef ik alleen maar mijn transacties in te voeren, dat doe ik eens per maand en kost een paar minuten. Grotendeels is dat het kopiëren van eerdere transacties. De hypotheekspreadsheet berekent zelf de volgende maand(en) met één druk op de knop. En het bijwerken van de administraties kost, inclusief downloaden en ‘voorwassen’ van de transacties bij de banken, minder dan vijf minuten per keer.

Zo ik al tijd besteed aan mijn financiën, dan is het aan plannen en analyseren. Kijken waar ruimte zit in de begroting. Analyseren waar het geld naar toegaat. Of gewoon constateren dat alles keurig volgens plan en binnen de lijntjes verloopt, en daarna lekker weer de tuin in. Rust, dat is toch echt één van de meest waardevolle bezittingen op deze planeet…

Hoe is het met jouw financiën?

Laat je niet belazeren met een betaalde spreadsheet!

Bericht gepubliceerd op:15 juni 2024
Berichtcategorie:Automatisering Financiën

Meer dan 15 jaar heb ik mijn financiën beheerd met behulp van Excel spreadsheets. Verregaand geautomatiseerd, zo min mogelijk menselijke handelingen. Al jarenlang te downloaden op mijn voormalige blog, gratis en voor niks. Je hoeft zelfs geen e-mail adres achter te laten. En dat terwijl sommige sneue bloggers je zelfs laten betalen voor een gewone spreadsheet. Ik vraag me dan altijd af wat de verkoopcijfers daarvan zijn, daarover lees je nooit iets. Vast en zeker ‘concurrentiegevoelige informatie’ (mijn spreadsheets zijn tot en met eind april 2024 ruim 60.000 keer gedownload).

Maar de mensheid laat zich graag belazeren, er zullen dus ongetwijfeld mensen zijn die betalen voor een sneue spreadsheet met kekke kleurtjes, omdat je nu eenmaal niet zonder kunt…. En dat is dus nergens voor nodig. Ik heb dan ook een hartgrondige hekel aan ’ondernemers’ die parasiteren op de onzekerheid van mensen door tegen betaling cursussen en stukjes gereedschap te verkopen en je wijs te maken dat je alleen met hun hulp je financiën onder controle krijgt.

Meneer Elders (voorheen Geldnerd) roept het al jaren. Je persoonlijke financiën zijn niet iets om bang voor te zijn. Als je tot tien kunt tellen en begrijpend kunt lezen, dan ben je met een investering van wat tijd echt wel in staat om je eigen financiën te doorgronden. Daar hoef je echt geen geld voor uit te geven. Alle kennis en alle gereedschap is ook gratis te vinden.

Zelf heb ik ooit een gratis cursus met een knipoog geschreven. Nog te vinden op mijn oude blog. Misschien komt er komende winter wel een opgefriste versie, als huis en tuin dat toelaten. Het belangrijkste is gewoon beginnen. Internetbankieren open, en boeking voor boeking, rekening voor rekening, mailtje voor mailtje, brief voor brief, duidelijkheid creëren voor jezelf. Lezen wat er staat. Nadenken over de consequenties.

Veel gereedschap heb je daar niet bij nodig. Pen en papier is al genoeg. Een spreadsheet als je ambitieus bent. Maar ook die is gratis te vinden. Ik ben er niet eens voorstander van om te beginnen met een kant en klare en geavanceerde spreadsheet van iemand anders. Dat helpt namelijk niet om jouw eigen situatie echt te doorgronden. Beter dat je zelf iets opbouwt, vanaf nul, dat je zelf helemaal begrijpt en dat jou helpt. Je persoonlijke financiën zijn immers van jou, persoonlijk. De naam zegt het al.

Zelf zie ik ook in mijn eigen situatie verschillende generaties gereedschap, als ik terugkijk naar die ruim twintig jaar dat ik mijn financiën bijhoud. Excelspreadsheets die steeds geavanceerder werden. En pas in 2014 een volledig geautomatiseerde versie met macro’s, steeds minder handwerk. Na een aantal probeersels de overstap van Microsoft Excel naar LibreOffice Calc, GnuCash (voor de administratie), en Portfolio Performance (voor mijn beleggingen). Maar toen was ik dus al twintig jaar bezig. Heb ik het daarom niet goed gedaan? Welnee! Mijn gereedschap is gewoon meegegroeid met mijn behoefte en mijn eigen kennis over mijn persoonlijke financiën. En mede daardoor ben ik privacy en daarmee ook open-source software belangrijker gaan vinden.

Hier vind je de tools

Wil je echt met administratie-gereedschap aan de slag? Dan is internet je vriend. Mijn oude blog is echt niet de enige plek waar je gratis online voorbeelden kunt downloaden. Het platform Wijzer in Geldzaken (onderdeel van het ministerie van Financiën) heeft een vrij uitgebreid overzicht van Nederlandse oplossingen. En open-source nieuwssite It’s FOSS heeft een lijst met open-source oplossingen. Keuze genoeg dus, zonder de portemonnee te trekken!

Wat gebruik jij om jouw financiën bij te houden?

Spaarpercentage in GnuCash

Bericht gepubliceerd op:30 mei 2024
Berichtcategorie:Automatisering

GnuCash is al een paar jaar leidend voor mijn financiële administratie. Toch had ik er nog steeds stiekem een spreadsheet naast. En dat had eigenlijk aan één reden. Het spaarpercentage.

Dat spaarpercentage is en blijft een van de cruciale getalletjes die ik in de gaten wil houden. Op maandbasis en op jaarbasis. En daar zit geen standaardrapport voor in GnuCash. Dus hield ik stiekem mijn administratie ook nog in de LibreOffice spreadsheet bij. Enkel en alleen om elk kwartaal de laatste stand van het spaarpercentage te laten zien in mijn rapportage.

Maar dat werd in toenemende mate een probleem. De administratie in GnuCash en in de spreadsheet gingen namelijk uiteen lopen, omdat ik in GnuCash rekeningnummers toevoegde. En ik had ook geen tijd en zin meer om twee administraties bij te houden. De gezamenlijke boekhouding (huishoudrekening en eigen woning) is al een hele tijd ‘GnuCash only’. Maar mijn persoonlijke administratie was nog steeds ‘GnuCash én spreadsheet’. Vanwege dus het ontbreken van dat spaarpercentage.

Nu had ik online al eens een maatwerkrapport voor GnuCash 4 gevonden dat het spaarpercentage liet zien in een grafiek. En daar ook al eens over gecorrespondeerd met Sjaak Trekhaak, een lezer van mijn blog, die dat rapport ook gebruikte. Die was zelfs zo vriendelijk om mij een aangepaste versie te sturen die werkte met de huidige versie GnuCash 5 (dank!).

En onlangs heb ik dat rapport dus ook maar eens geïnstalleerd. Dat stelt niet heel veel voor. Maar zoals gebruikelijk bij open-source software is de documentatie niet altijd even duidelijk en actueel. Ik moest dus wel even zoeken en uitproberen.

Config-user bestand

Na de instructies zorgvuldig gelezen te hebben kwam ik tot de conclusie dat ik een bestand genaamd ‘config-user.scm’ moest maken. Dat moest geplaatst worden in de directory GNC_CONFIG_HOME. Via het menu ‘Help | About GnuCash’ kwam ik erachter dat dit bij mij de directory ‘C:\Users\eldersleven\AppData\Roaming\GnuCash\’ is.

Het bestand hoefde maar één regel te bevatten, die moest zorgen voor het laden van het maatwerkrapport bij het opstarten van GnuCash. Omdat ik kies voor een afwijkende locatie van mijn rapporten, buiten de GnuCash-omgeving en in mijn gebruikersgegevens, moet dit een directe link zijn naar het rapport.

(load “absolute-pad-naar/saving-rate.scm”)

Hier is ‘saving-rate.scm’ de naam van het rapportbestand. En voor dat ‘absolute pad naar’ had ik wel een paar pogingen nodig. Uiteindelijk kwam ik erachter dat ik de disk-letter C: weg moest laten en de scheidingstekens om moest draaien.

(load “/Users/eldersleven/Documents/Financials/Reports/savings-rate.scm”)

Toen ik dit eenmaal ontdekt had, was het een fluitje van een cent. En nu heb ik dus een rapport in GnuCash die mij (per maand of per jaar) laat zien wat mijn spaarpercentage is. En kan ik dus eindelijk stoppen met het bijhouden van een schaduwadministratie in mijn spreadsheet.

Verbeteringen

Helemaal tevreden ben ik nog niet over dit rapport. Zo krijgen de waarden op de Y-as het symbool ‘€’ mee, dat zou wat mij betreft het percentage ‘%’ moeten zijn. Op de X-as zie je de datum van de eerste van de maand, daar hoort eigenlijk alleen de maand en het jaar te staan. En ook zou ik graag nog de optie toevoegen om datalabels te laten zien bij elk datapunt. Maar dat komt allemaal wel. Het werkt, en voor nu vind ik dat goed genoeg.

Verschillen

In mijn spreadsheet deed ik de boekhouding op kasbasis. GnuCash werkt met het dubbel boekhoudsysteem. Dat zorgt voor kleine verschillen tussen de spaarpercentages die uit beide systemen komen.

Dat kan ik het best illustreren aan de hand van een voorbeeld. Stel, ik moet voor mijn werk ergens parkeren en dat kost € 8,50. Ik schiet dat voor en declareer de kosten bij mijn werkgever. Die declaratie krijg ik uitbetaald.

In het kassysteem boekte ik de € 8,50 parkeerkosten als uitgave, en de € 8,50 declaratie als inkomsten. In het dubbel boekhoudsysteem boek ik de € 8,50 parkeerkosten nog steeds op een kostenrekening, maar boek ik de € 8,50 die ik terugkrijg in de declaratie als tegenboeking op dezelfde rekening parkeerkosten. De declaratie neutraliseert als het ware de kosten. En dat is ook logisch, het zijn immers niet mijn parkeerkosten, maar parkeerkosten van de werkgever.

Stel nu verder dat ik zonder die parkeerkosten en declaratie € 200 aan inkomsten had en € 100 aan uitgaven. In het kassysteem had ik na het parkeren € 108,50 aan uitgaven en na de declaratie € 208,50 aan inkomsten. Mijn spaarpercentage is dan ( 1 – ( uitgaven / inkomsten ) = ) 47,96%. In de dubbele boekhouding blijven mijn inkomsten € 200 en mijn uitgaven € 100. Mijn spaarpercentage is dan 50,00%. En zo zijn er meer situaties waarin de ene of de andere methode iets beter uitpakt. Zo reken ik nu ook de kosten van beleggen mee in mijn uitgaven. In de spreadsheet-tijd zaten die buiten scope (want in de beleggingsspreadsheet, niet in de administratiespreadsheet). Ik denk dat GnuCash (meer specifiek het dubbel boekhoudsysteem) een realistischer beeld geeft van mijn financiële situatie.

Heb jij nuttige rapportjes in jouw administratie zitten?