Jaarafsluiting 2024
Het jaar 2024 zit er weer op. Het was voor ons persoonlijk een heel bijzonder jaar, door de Grote Reis Naar Elders. In het laatste kwartaal waren het vooral de oplopende geopolitieke spanningen die het beeld beheersten. Het Midden-Oosten bleef onrustig met dank aan Israël en Syrische vrijheidsstrijders. Ook aan de oostgrenzen van Europa blijft het onrustig, al heeft Poetin nu blijkbaar zelfs Noord-Koreaans kanonnenvoer nodig om zijn machtshonger te stillen. Dichter bij huis worden we gewaarschuwd om ons voor te bereiden op oorlog. En de Amerikanen kozen voor de tweede keer een warrige oude man met de kleur van een genetisch gemanipuleerde wortel tot hun president. En die wordt gesteund door een ‘succesvolle zakenman’ die me sterk doet denken aan de slechterik uit deze James Bond film. Ik vrees dat het allemaal niet bij gaat dragen aan een rustige en stabiele wereld in 2025. Maar daar zijn we in Elders goed op voorbereid.
En voor de vierendertigste keer kijk ik op dit blog terug op een kwartaal. De langstlopende vaste rubriek op mijn blog. Lees hier mee met de ontwikkelingen van mijn persoonlijke financiën in deze steeds ingewikkelder wordende wereld…
Aandelenmarkten
Dit keer begin ik niet met de centrale banken en de rente, maar met de Amerikaanse S&P500-index. Want die had een bijzonder kwartaal. De maand oktober was relatief rustig. In de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen van begin november ging de beurs naar beneden. Maar toen die rare verwarde wortel gewonnen had spoot de beurs omhoog. Blijkbaar zijn beleggers ervan overtuigd dat alles nu goed komt. Dat ‘de markt’ alle ruimte krijgt om te doen waar ze zin in hebben. Iets vergelijkbaars gebeurde met de bitcoin.
In de eerste helft van december stabiliseerde de boel een beetje. En daarna verlaagde de FED de rente minder dan verwacht, en kwam er een correctie. Waarna richting het einde van het jaar de scherven weer een beetje bij elkaar geraapt werden. Het zijn allemaal kleine beweginkjes op het lange-termijn beeld…
Zelf verwacht ik overigens dat alle positieve verwachtingen weer veel te optimistisch blijken te zijn. Het zal allemaal wel tegenvallen. Dus dat dondert nog wel weer naar beneden.
Waar de verkiezing van Trump blijkbaar goed nieuws was voor de Amerikaanse beurs, daar gold het omgekeerde voor de beurzen in Europa. Ook daar ging de index naar beneden in de aanloop naar de Amerikaanse verkiezingen. En bleef daarna dalen terwijl Amerika omhoog klom. Pas rond 20 november werd er een voorlopig dieptepunt aangetikt, en we zijn nog niet meer teruggekomen op de piek van eind september.
Het is natuurlijk ook allemaal kwakkelen, met ingewikkelde overheidsfinanciën en politiek in Frankrijk en een haperende economie in Duitsland. Mijn lijfblad The Economist koos Spanje tot best presterende economie ter wereld in het afgelopen jaar. Dat had niemand tien of zelfs vijf jaar geleden durven voorspellen.
Het was dus de geopolitiek die de aandelenbeurzen voorwaarts dreef in het afgelopen kwartaal. Terwijl er toch ook het nodige gebeurde bij de centrale banken. De rente kwam neerwaarts in beweging, zowel de FED as de ECB verlaagde de rente meerdere keren.
Met ingang van deze rapportage gebruik ik een nieuwe grafiek. In deze grafiek zie je de Federal Funds Target Range – Lower Limit (DFEDTARL) van de Amerikaanse FED, en de Deposit Facility van de Europese Centrale Bank. Dus niet meer de dagkoers van de Amerikaanse 10-jaars Treasury Bonds, maar de officiële rentestanden van de centrale banken.
Verder kijk ik ook elk kwartaal naar de VIX-index, ook wel bekend als de Fear Index, de maatstaf van volatiliteit in de markt. Ik zie nog steeds een extreem lage VIX, terwijl de wereld wat mij betreft toch echt wel een stuk onzekerder is dan 10 jaar geleden. Wel zie je in het tweede halfjaar van 2024 duidelijk wat meer onzekerheidspiekjes dan in het eerste halfjaar.
En zoals gebruikelijk ook een blik op de dollarkoers. Sinds eind september is de dollar eigenlijk alleen maar sterker geworden. Aan het einde van het derde kwartaal kreeg je voor € 1,00 ongeveer US$ 1,11. Inmiddels krijg je voor € 1,00 nog maar ongeveer US$ 1,03. Ik heb zelf alleen nog indirecte blootstelling aan de Amerikaanse dollar, voor mijn eigen portefeuillebeheer is de dollar niet meer van belang. De laatste dollartransactie in mijn administratie dateert van februari 2022.
Mijn portefeuille
Mijn portefeuille beweegt zoals altijd keurig mee met de wereldwijde aandelenmarkten en obligatiemarkten, met dank aan VWRL en IUSN aangevuld met enkele dividend-ETFs. Sinds een tijdje koop ik vrijwel alleen nog VWRL. Daar heb ik dit kwartaal één uitzondering op gemaakt. Ik wilde een rond aantal VWRL kopen en hield toen wat geld over voor een niet rond getal aan TDIV. Het leven van een ronde-getallen-fetisjist valt niet mee.
Maand | Fonds | Aantal | Koers |
Oktober | Vanguard FTSE All-World UCITS ETF (VWRL) | 15 | 128,9800 |
VanEck Developed Markets Dividend Leaders ETF (TDIV) | 12 | 40,1400 | |
November | Vanguard FTSE All-World UCITS ETF (VWRL) | 10 | 133,2200 |
December | Vanguard FTSE All-World UCITS ETF (VWRL) | 19 | 132,8800 |
In het vierde kwartaal volgde ik ook mooi de bewegingen van de markt. En die was, ondanks het ‘blipje’ in december, vooral opwaarts. Hoe eerder je begint en hoe langer je volhoudt, hoe groter de kans op succes.
Deze grafiek komt ook weer uit Portfolio Performance. De groene lijn laat de waarde van mijn portefeuille zien. De grijze lijn mijn totale inleg.
In onderstaande tabel zie je het percentage dat mijn portefeuille nu hoger (+) of lager (-/-) staat dan de totale inleg die ik gedaan heb, en je ziet de True-Time Weighted Rate of Return (TTWOR). Beide bekijk ik voor het laatste jaar plus één kwartaal.
Indicator | 2023 Q4 | 2024 Q1 | 2024 Q2 | 2024 Q3 | 2024 Q4 |
% boven inleg | 64,6% | 77,8% | 69,2% | 75,5% | 81,2% |
TTWOR (annualized) | 24,7% | 36,3% | 8,7% | 14,7% | 18,8% |
Kosten van beleggen
In mijn Jaarafsluiting 2019 gaf ik voor het eerst inzicht in de kosten van mijn beleggingen. Ik keek naar twee indicatoren. De eerste is de Total Expense Ratio (TER) van de fondsen in mijn portefeuille met behulp van de Morningstar X-ray. Dat doe ik dit jaar voor het laatst, ik heb mijn data bij Morningstar inmiddels gewist in het kader van mijn grote online schoonmaak.
Daarnaast maak ik kosten bij mijn broker, transactiekosten en een maandelijkse fee. Daar werd rond de zomer een belangrijke wijziging doorgevoerd. Doordat ik mijn maandelijkse fee nu als transactiekosten-tegoed terug krijg, betaal ik feitelijk geen transactiekosten meer. De kosten van mijn vermogensbeheer zijn daardoor gedaald, zowel procentueel als in absolute zin.
Indicator | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 |
Total Expense Ratio (TER) volgens Morningstar | 0,26% | 0,21% | 0,21% | 0,21% | 0,16% | 0,17% |
Kosten Broker (percentage portefeuillewaarde op 31-12) | 0,24% | 0,17% | 0,16% | 0,17% | 0,17% | 0,11% |
– waarvan Servicefee Broker | 44% | 61% | 74% | 80% | 67% | 98% |
– waarvan Transactiekosten | 56% | 39% | 26% | 20% | 33% | 2% |
In 2024 heb ik 11 aankooptransacties verricht, en geen verkooptransactie.
Dividend en Spaarrente
In het vierde kwartaal van 2024 ontving ik netto € 1.669,13 aan dividend op mijn rekening. In het vierde kwartaal van 2023 was dat nog € 1.431,96 en in het derde kwartaal van 2024 ontving ik netto € 1.951,51. Traditioneel zijn het vierde kwartaal en het eerste kwartaal de slechtste dividendkwartalen in mijn portefeuille
Ik registreer mijn dividend op netto contante basis in Euro’s, de basisvaluta van mijn administratie. Dat betekent dat ik het netto dividendbedrag opneem in mijn administratie op het moment dat het op mijn beleggingsrekening bijgeschreven wordt. Als het een dividend in buitenlandse valuta (Amerikaanse dollar of een andere valuta) is, dan reken ik het om naar Euro’s tegen de wisselkoers van het moment van ontvangen op mijn rekening.
Bij mijn laatste analyse van mijn dividendrendement heb ik ook gekeken naar het Forward Dividend. Het Forward Dividend bereken ik door het netto uitbetaalde dividend per aandeel van de afgelopen vier kwartalen te vermenigvuldigen met mijn huidige aantal aandelen. Voor 2025 verwacht ik op basis van de afgelopen jaren een vrij vlakke ontwikkeling van het dividend.
Dan de spaarrente. Er is dit kwartaal geen enkele beweging geweest in mijn spaarrentes. Al komt de huidige ECB-depositorente (3,0 procent sinds de meest recente verlaging in december) wel gevaarlijk dicht in de buurt van de rente die Lloyds mij geeft. En inderdaad, op 30 december ontving ik de aankondiging van Lloyds dat ze de rente medio januari gaan verlagen naar 2,25%.
Vanaf 1 januari 2025 kent Lloyds twee klassen op de spaarrekening. Een saldoklasse tot € 500.000, en een saldoklasse van € 500.000 en meer. Dat opent de weg om het rentepercentage te gaan diversificeren. Maar ik kan me niet voorstellen dat ik nog een keer meer dan € 500.000 op een spaarrekening heb staan.
NB: actuele weergegeven spaarrente Rabobank is voor saldo tot en met € 20.000.
Spaarpercentage
In de loop van het tweede kwartaal ben ik begonnen met het berekenen van mijn spaarpercentage met behulp van een rapport in GnuCash. Ik denk dat, door het dubbel boekhoudsysteem in GnuCash, deze nieuwe methode een betrouwbaarder beeld geeft dan de oude methode in mijn administratie in de spreadsheet, die op kasbasis werkte.
Het herstel van mijn spaarpercentage stabiliseerde in het vierde kwartaal, ik ben weer terug bij ‘normaal’. De dip in december komt door één grote uitgave, maar daar had ik voor gespaard in één van mijn potjes.
Mijn doelstelling voor 2024 was om maandelijks 40 procent van mijn inkomsten (in elk geval tijdelijk) te parkeren op mijn spaarrekening, om de huidige en komende uitgaven in onze veranderende levensstijl te dekken. Dat is niet helemaal gelukt, maar met 35,1 procent vind ik het (gegeven alle veranderingen) toch een succesvol jaar.
Mijn spaarpercentage houd ik al bij sinds 2003. Meerjarig doe ik het met deze score nog helemaal niet zo slecht. We zullen zien wat 2025 ons gaat brengen.
Eigen Vermogen
Dit kwartaal was er zoals gebruikelijk alleen het reguliere salaris, inleg in mijn beleggingen, en natuurlijk de bewegingen van de beleggingsportefeuille op de golven van de aandelenmarkten. Geen aanpassing van de WOZ-waarde, en geen rente-inkomsten (die boek ik in het eerste kwartaal). Verder de gebruikelijke positieve bijdrage van de hypotheekaflossing aan mijn vermogen. En ook de aandelenmarkt leverde een positieve bijdrage.
Ik heb de afgelopen 12 maanden inmiddels zo’n 23.000 kilometer gereden met mijn dinosaurussap verstokende racemonster. Op basis van kenteken en huidige kilometerstand heb ik de huidige waarde opgezocht in de ANWB Koerslijst. Ik gebruik de waarde bij ‘Inruilen bij een autobedrijf’. Die is uiteraard weer iets lager dan de waarde aan het eind van het vorige kwartaal. Het verschil tussen de waarde aan het einde van het vorige kwartaal en de huidige dagwaarde heb ik als afschrijving geboekt in mijn financiële administratie. Dat zie je als negatieve mutatie op de post Bezittingen terug in onderstaande grafiek.
En dat leidt tot onderstaande ontwikkeling van mijn vermogen per kwartaal. In het vierde kwartaal van 2024 is mijn eigen vermogen gegroeid met 3,1%. Dat lijkt misschien niet zoveel, maar het is wederom meer dan ik met mijn reguliere baan verdiend heb.
Over het hele jaar 2024 is mijn eigen vermogen gegroeid met 15,8 procent. Je ziet in onderstaande grafiek goed terug dat we in een huis met een lagere waarde zijn gaan wonen, en dat geld hebben omgezet in cash. Alle factoren leverden een positieve bijdrage, maar de belangrijkste was de goede aandelenmarkt in 2024.
Beste Uitgave(n)
In dit kwartaal kocht ik een nieuwe laptop, die na een hele wereldreis arriveerde in Elders. Daarover binnenkort meer. Het geld daarvoor kwam keurig uit het potje voor Gadgets en Tech. Maar dat is ook de enige majeure uitgave die ik terug heb kunnen vinden in mijn administratie.
Hoe was jouw laatste kwartaal van 2024?
Je kunt oude kwartaalberichten teruglezen via mijn overzichtspagina.