In Geldnerd City stonden heel veel huizen. Toch zagen we er heel weinig huismussen. Dat is niet zo vreemd. Eind vorige eeuw is hun aantal drastisch afgenomen omdat de mens hun favoriete habitat (rommelige omgevingen) drastisch opruimde.
Hier in Elders is het nog wel rommelig genoeg voor ze. En hier zien we ze dus vaker. Op diverse plekken onder onze dakpannen zitten nestjes. De afgelopen weken zagen we groepjes jongen vliegles krijgen en druk schetterend over elkaar heen buitelen. Gezellig.
E: Alpha Squad, identiteit bevestigd. Wat is uw rapport? Over.
A: Hallo Elders HQ. Dit is patrouille Alpha Squad. Onze huidige positie is in sector oost vector 80. Afstand 10 vanaf HQ. We hebben contact gemaakt met de vijand, die bevindt zich ten zuiden van onze positie. Zeker twee eenheden, mogelijk meer. We denken niet dat ze ons al gezien hebben. Versterkingen dringend gewenst, over.
A: Elders HQ, begrepen en bevestigd. Wij sturen informatie door en proberen zicht te houden op de vijand. Laat ons weten wanneer we hulp kunnen verwachten. Wij staan machteloos tegenover deze overmacht, over.
E: Alpha Squad, begrepen en bevestigd. De Rapid Response Force wordt gealarmeerd en komt meteen jullie kant op. Hou vol en blijf uit het zicht van de vijand. Elders HQ out.
Een uurtje later arriveerde onderstaande foto via de beveiligde satellietverbinding. Alpha Squad reageerde toen al niet meer op radio-oproepen. Ook de Rapid Response Force vond geen spoor van Alpha Squad toen ze ter plaatse arriveerden. Voorlopig is hun status ‘missing in action’, maar we hebben weinig hoop meer.
De vijandelijke eenheden zijn uitgeschakeld. De bamboestrijd gaat verder. Het goede zal zegevieren over het kwade.
Net voor zonsopkomst. Het is rustig aan het front. Een enkel vogeltje zingt zijn of haar ochtendlied. Het belooft een mooie dag te worden.
Ik lig verdekt opgesteld achter de eerste linie. Met een verrekijker speur ik het niemandsland af dat voor mij ligt. Mijn oog valt op een slak, die indringend terug lijkt te kijken. Ook een vijand, maar niet de vijand waar ik mij vandaag op richt.
Ik speur verder. Het is al een aantal dagen extreem rustig aan het front. Verdacht rustig. Afgelopen weekend zijn de laatste zichtbare verzetshaarden van Groep Grasland opgeruimd. Dan heb ik het uiteraard over de oorlog tegen de bamboestaken. Deze laatste actie leverde ook nog weer zo’n anderhalve meter aan wortelstok op. Dat zorgde dan weer voor anderhalve meter loopgraaf in het grasveld. Het is voor de goede zaak, zullen we maar zeggen.
Sindsdien is het rustig. Uiteraard blijven wij in de hoogste staat van paraatheid. Tijdens dagelijkse patrouilles kijken we nauwgezet om ons heen. Blijft het rustig? Of zien we ergens een nieuwe cel van de Groep Grasland ontstaan?
Terwijl de zon voorzichtig boven de horizon uit piept sta ik op. Ik pak mijn wapenrusting. De spade. De pikhouweel. Een mand om de stoffelijke resten van vijandelijke troepen in te verzamelen. Voorzichtig doe ik de achterdeur open. Ik loer om het hoekje. Het blijft rustig. Ik word niet onder vuur genomen door vijandelijke sluipschutters. Ik haal nog een keer diep adem en loop naar buiten.
Het moment van de waarheid. De rand van het grasveld. Voetje voor voetje betreed ik het domein van de vijand. Systematisch, sector voor sector, zoek ik het gebied af. Dat valt nog niet mee, we zijn actief bezig om het voorheen strakke gazon te laten verwilderen tot een kruidenrijk grasland. Maar inmiddels ben ik geoefend in het herkennen van de vijand. De groene kopjes. De segmenten. Het gehate bamboe.
Na een half uur kan ik het sein veilig geven. Geen nieuwe bamboescheuten. Vandaag niet.
Begin dit jaar had ik het niet durven hopen, maar het lukt. Deze zomer al eten we uit eigen tuin. Het is nog niet veel, maar het is een begin. Het is vooral de kas die opbrengst genereert, ‘buiten’ gebeurt dit jaar niet heel veel.
De afgelopen weken is er een gestage stroom tomaatjes op gang gekomen uit de wildernis die ‘kas’ heet. Rode, en sinds kort ook gele.
Ook hebben we in een hoekje een vergeten braamstruik ontdekt die af en toe wat oplevert. De frambozen stellen teleur. Ze staan kwijnend ingeklemd tussen een oud tuin/speelhuisje dat is overgroeid met klimop, en een uit de hand gelopen bos siergras naast het zwembad. Dat huisje gaat binnenkort plat, de klimop wordt verwijderd, en het siergras wordt stevig teruggedrongen. De frambozenstruik wil ik gaan stekken, om volgend jaar een veel grotere oogst te kunnen krijgen. Maar voor nu moeten we het doen met een enkele braam….
Verder doe ik een poging om nog wat extra groenvoer te kweken, ik heb pluksla gezaaid in een kweekbakje in de kas. Daar begint voorzichtig iets te gebeuren. Zodra ze groot genoeg zijn gaan ze naar een van de buitenbakken. Met veiligheidsmaatregelen om te voorkomen dat onze vrienden de slakken en de vogels meer te eten hebben dan wij…
Het is misschien niet veel, maar ik haal er veel plezier uit. Elke keer als ik mijn tuin instap heb ik een grote glimlach op mijn gezicht. Mijn hoofd zit vol plannen. Dit was precies de bedoeling.
Het duurde dit jaar even voordat de zomer een beetje op gang kwam. En ook nu lijkt het bij vlagen meer op de moessontijd. Dat hebben we ook gezien in de insectenpopulatie. Weinig vlinders, terwijl we toch veel planten en bloemen in de tuin hebben waar ze graag op vliegen.
Maar de laatste weken zien we wat meer verscheidenheid in soorten in onze tuin. En onlangs op een mooie zomeravond streken er tegelijkertijd twee vlinders neer op onze picknicktafel om even uit te rusten in het licht van de avondzon. Ik ben geen kenner, maar volgens mij ging het om een Gehakkelde Aurelia en om een Dagpauwoog. Beide vrij algemeen voorkomende soorten, maar hier iets minder schaars dan in Geldnerd City.
DagpauwoogGehakkelde Aurelia
Overigens hadden we eerder deze week ook onze eerste ontmoeting met een ree, terwijl wij Hondje uitlieten in de avondschemering. Die ging er uiteraard snel vandoor, stak de akker over en verdween in het bos. Geen foto’s dus, die houden jullie tegoed!
We hebben een grote tuin, die door de vorige bewoners over een periode van ruim 30 jaar opgebouwd is. En dan sluipt er wel eens een foutje in. Eén van de foutjes hier heet bamboe. Veel mensen houden ervan. Wij niet. Maar we hebben wel twee ‘bamboe kolonies’ in onze tuin staan.
Bamboe woekert enorm. Daarom wordt het vaak in potten of omringd door wortelscherm gebruikt. Maar het is lastig in toom te houden. Het heeft maar één kansje nodig om een wortelstok naar buiten te krijgen en de grote expansie is begonnen. En die kans heeft het bamboe in onze tuin duidelijk gehad. En gegrepen. Tot bijna tien meter van de harde kern vinden we nieuwe scheuten die hun kop boven de grond uitsteken. En daarna in razend tempo de lucht inschieten.
Wij willen zoveel mogelijk terug naar authentieke lokale beplanting. Zo min mogelijk exoten. Bamboe past daar wat mij betreft niet in. Ook al zijn de stokken wel handig in de moestuin natuurlijk. Maar het voordeel van die staken weegt voor ons niet op tegen het ongemak van de woekerende bamboe.
Tijd voor actie dus!
Onderzoek
Zoals wel vaker begint actie met gedegen onderzoek. Op internet kom je veel adviezen tegen voor het verwijderen van bamboe. Veel van die adviezen hebben het over chemische bestrijdingsmiddelen, maar dat vinden we hier in Elders onbespreekbaar.
Ten eerste, begin met het radicaal kortwieken van de bamboe. Zaag, snoei, knip, snijd, de plant boven de grond zo ver mogelijk weg.
Zonder nu de gekortwiekte bamboe die je wilt verwijderen af met een spade en snijd de worteltakken door. Werk van buiten naar binnen en graaf de bamboe stukje voor stukje uit de grond.
Houd er rekening mee dat het zelfs weken kan duren voor je de hele plant eruit hebt. Graaf diep genoeg, zodat je ook de diepste wortels te pakken krijgt.
Uiteindelijk moet elke worteltak en uitloper de grond uit zijn. Ga zorgvuldig te werk: als je een klein stukje wortel laat zitten, groeit die gemakkelijk weer aan. Soms al na twee dagen!
De Eerste Slag Om Elders
Ik was dus voorbereid. Tot de tanden gewapend. In de inventaris die wij overgenomen hebben met het huis bevindt zich allerlei tuingereedschap.
En ik had het nodig. De oorspronkelijke kern bamboe (codenaam Bamboe One) had een monsterverbond gesloten met een uit de kluiten gewassen varen. Voor de kenners: taai, dicht wortelstelsel. Met snoeischaar en takkenknipper ging ik het bos te lijf. Een spade werd ingezet. En uiteindelijk was er een pikhouweel nodig om de wortelstelsels onder bedwang te krijgen.
Guerilla-oorlog
Een slag gewonnen dus. De vijand geraakt in de kern. Die zat. Die was raak.
Maar in mijn hart wist ik dat dit niet voort kon duren. En dat klopt. Drie dagen later stak het eerste bamboestaakje z’n kopje alweer omhoog op de positie van de legergroep Bamboe One.
De eerste guerrilla oorlog werd vervolgens uitgevochten met Bamboe Groep Grasland. Over een lengte van bijna tien meter werd hun tunnelnetwerk (codenaam Wortelstok) uitgegraven. Op zeker tien plekken leidde dat tot felle gevechten met gevechtseenheden (codenaam Bamboestaak Alpha tot en met Kilo).
Stuk voor stuk werden die eenheden verslagen door de speciale Eenheden van Elders, geholpen door commando-eenheid Hondje.
Hondje trekt dapper ten strijde…
Helaas constateerde ik nog geen dag later dat sommige eenheden van de Groep Grasland aan mijn aandacht ontsnapt waren. Maar hun tijd komt ook nog…
Vriendin heeft afgelopen weekend ook al slag geleverd met Groep West, die zich bevond in het perk ten westen van de oorspronkelijke legergroep. Daar is vooralsnog geen spoor van de vijand meer te bekennen.
We kennen nu nog de positie van de vijandelijke eenheden van Groep Zuid. Ten zuiden van de oorspronkelijke legergroep Bamboe One. Maar die is lastig. Die heeft zich verscholen tussen de struiken en daar verbondjes gesloten met de BBB (boompjes boompjes beweging) en de PVV (partij voor varens en vrijheid). Dat zijn vervelende combinaties en maakt dat deze bamboe-eenheden moeilijk te bestrijden zijn.
Maar één ding is zeker! Wij zullen zegevieren. Zonder gif en zonder twijfel!
Nu de eerste verf- en klusdampen optrekken werpen we ook weer eens een blik op het oerwoud dat onze tuin is. Mijn eerste blik werd daarbij getrokken naar de moestuin. Meer specifiek de kas, want buiten de kas gebeurt weinig ongemerkt nog best wel wat. Het is al een aantal weken geleden dat ik jullie meegenomen heb, maar hier gaan we weer…
Onze kersenbomen hebben een zware aanval van zwarte luis te doorstaan. Wij willen zeker niet chemisch gaan bestrijden, en ook spiritus of groene zeep vind ik niet meteen een goed idee. Het vruchtseizoen is toch al voorbij voor ze. Iemand tips?
Ik kijk elke week wel een paar keer glimlachend naar onze grote druif. Die hangt vol met trossen. We hebben al enigszins uitgedund, maar hopen wel dat deze trossen het allemaal volhouden. En dat er de komende twee maanden iets meer zon komt…
Ik heb de tomatenplanten ook eens even fors uitgedund. In de weken voordat we de sleutel kregen kwam ik hier maar eens per week. Dat is te weinig, merk ik nu. In het groeiseizoen moet ik ze minimaal om de andere dag dieven. Inmiddels zijn ze allemaal afgetopt en zijn de lege scheuten verwijderd. Ik hoop dat de energie nu maximaal in de vruchten gaat zitten. Er zijn veel ’tomaatjes in wording’ te vinden.
En afgelopen weekend heb ik zelfs de eerste echte tomaatjes kunnen oogsten!
Ook de paprika’s zien er veelbelovend uit. Diverse grote vruchten aan elke plant.
Maar het meest onder de indruk ben ik van mijn peperplant. Meer dan twintig grote pepers tel ik inmiddels. Nu nog rood worden, jongens!
En afgelopen weekend heb ik ook nog sla voorgezaaid. In een kweekbak in de kas. Hopelijk kan ik ze behoeden voor slakken en vogels, en kunnen we deze zomer nog sla uit eigen moestuin eten.
Over die slakken…. Vrijwel iedere ochtend loop ik een rondje door de tuin. En raap elke slak op die ik kan vinden. Ze gaan in een poepzakje van Hondje en linea recta de diepvries in. Op diverse plekken heb ik gelezen dat dat de meest humane manier is om ze te doden. Het zakje van de dag ervoor haal ik uit de diepvries en gaat de kliko in. Gemiddeld rapen we veertig tot zestig slakken op een ochtend. Stug volhouden maar…
Niet alles is beter in Elders. Over sommige dingen verbaas ik mij. Zo lijken veel inwoners van Elders verslaafd aan hagen en heggen. Van de hogere en pompeuzere soort, en niet zelden in allerlei vormen geknipt en geschoren. Ik zag het in de tuinen van een aantal huizen die we bezichtigd hebben. Om de tuin heen, maar ook binnen de tuin. Bedoeld om hoekjes te creëren of doorkijk te voorkomen. Ook in en om de tuin van ons Huize Elders hebben we veel heggen en hagen.
Gemengde gevoelens
Meneer Elders heeft gemengde gevoelens over dit verschijnsel. Positief is dat ze veel schuil- en nestelplaatsen bieden voor vogeltjes. De heggenmussen vliegen af en aan. Ook positief is dat het in elk geval geen lelijke houten of kunststof schuttingen zijn, die tegenwoordig rondom 90% van de postzegeltuintjes in Nederland lijken te staan.
Daar staat tegenover dat de gemiddelde heg ‘iets’ meer onderhoud vergt dan de gemiddelde bouwmarktschutting. Bij het tuingereedschap dat we hebben overgenomen van de vorige bewoners bevindt zich een uitgebreide collectie heggenscharen. Begrijpelijk, want we hebben letterlijk tientallen meters aan heg, en ook nog een enorme woekerende klimop over een pergola.
Een deel van de heggen en haagjes bestaat (bestond) uit de welbekende buxus familie. Die afgelopen jaar vakkundig is kaalgevreten door de rupsen van de buxusmot, net zoals vrijwel elke buxus in Nederland. De haag is zo ongeveer tot de grond toe teruggesnoeid in de hoop dat de struikjes herstellen. We zullen zien.
Maar mijn belangrijkste aarzeling bij al die heggen en hagen is een andere. Ze worden vaak hoog en breed. Dat is een keuze van de eigenaar, maar het is wel wat ik uiteindelijk vaak zie gebeuren. Je kunt er niet meer overheen kijken en ook niet meer doorheen kijken. En dan zit je dus in je eigen groene kooi. Je denkraam wordt vanzelf begrensd. Het is nog net geen betonnen luchtplaats van een gevangenis, een gevoel dat ik ook vaak krijg bij betegelde tuintjes met een hoge schutting eromheen. Maar het effect is hetzelfde. Een huis met gesloten rolluiken. Je wereld wordt naar binnen gekeerd. En dat is nou net niet mijn bedoeling…
Wat gaan we doen?
We gaan geen overhaaste dingen doen. Maar we gaan we kritisch kijken naar al die heggen en haagjes. Er staat bijvoorbeeld een relatief recent geplante taxushaag rond de moestuin. Maar die moestuin wil ik fors uit gaan breiden. Die haag moet dus verplaatst of verwijderd. Ook staat er een aantal hagen rond diverse borders. Daarbij vragen we ons serieus af waarom? En de woekerende klimop staat serieus in de weg bij de geplande eerste fase uitbreiding van de moestuin.
De kans is dus aanwezig dat er de komende jaren iets minder haag en heg in onze tuin overblijft. Maar we willen wel meer dan voldoende haag en heg overhouden voor al die vogeltjes. Want we hebben weliswaar tientallen nestkastjes rond Huize Elders, maar er moet natuurlijk geen woningnood ontstaan voor onze gevederde vrienden.
De namen haag of heg worden overigens vaak door elkaar gebruikt. In principe hebben ze dezelfde betekenis, namelijk een omheining van struiken.
Roodborstje, oftewel Erithacus rubecula. In zijn snavel een insect dat ‘ie net gevangen heeft. Vermoedelijk heeft het dier een nestje in de heg op de achtergrond. Maar daar stoor ik ze uiteraard niet.
Alles vliegt de grond uit in mijn moestuin. Of in elk geval in de kas, want de zaaisels had ik de afgelopen weken al opgegeven. Hierbij het verslag van de afgelopen week.
Vorige week meldde ik de eerste pepertjes aan de peperplant. Deze week kan ik tomaten melden. Veel tomaten. En er zit ook nog de nodige bloesem in de tomatenplanten, dus we kunnen (als alles goed gaat) nog veel meer verwachten.
Verder ook de eerste mini-paprikaatjes aan de paprikaplanten.
En ook een paar updates over het fruit. Ik meldde eerder al dat de perenboom veel jonge vruchten verloren had in de harde regenbuien van de afgelopen maand. Maar er blijft nog genoeg voor ons over.
En de druif hangt ontzettend vol met trossen. De huidige bewoners van Huize Elders hebben pas zeer onlangs het laatste sap van vorig jaar gebruikt. Zowel de peer als de druif staan, in leivorm gesnoeid, tegen de muur van het huis die op het zuiden gericht is. Is er zon, dan krijgen ze ‘m….
