Tuindagboek juni 2025

  • Berichtcategorie:Tuin

Ah! Juni! Op het werk een drukke maand omdat iedereen zoals gebruikelijk denkt dat in de zomervakantie de wereld vergaat. Alles moet dus af voor de vakantietijd losbarst. Ook een maand met een extra lang weekend, door Tweede Pinksterdag. En de maand waarin alles in de tuin volledig ontploft… Het is elke dag weer een verrassing wat ik aantref als ik ’s ochtends vroeg mijn rondje maak door de kas en de moestuin. Deze maand was het een jaar geleden dat we de sleutels van huize Elders overnamen. We hadden de kas toen al in gebruik genomen. Maar hoe anders is het leven dit jaar.

Het weer

Was 2024 vooral ‘nat’, in 2025 is het totnogtoe vooral ‘droog en zonnig´. Ook in juni.

In totaal viel er deze maand iets minder dan 50 millimeter regen. Volgens het KNMI is het meerjarig gemiddelde voor juni in onze regio 65-70 millimeter. Wederom een droge maand dus. Volgens het lokale weerstation hebben we dit jaar tot en met juni pas 290 millimeter regen gehad. Vorig jaar rond deze tijd zaten we al boven de 500 millimeter regen.

Minder regen, en fors meer zonuren. Tenminste wel als ik de productie van onze zonnepanelen als maatstaf neem. Vorig jaar produceerde Huize Elders in juni 397 kWh energie, dit jaar is het 881 kWh. Boven het gemiddelde van 828 kWh over de afgelopen vijf jaar. Een recordmaand voor de zonnepanelen is het niet geworden, door een noodweer op 31 mei zijn onze zonnepanelen eruit gevlogen, en dat ontdekte ik pas in de avond van 2 juni. Twee dagen gemist dus. Maar het was geen slechte maand.

Het moge duidelijk zijn dat onze grondwaterpomp weer overuren heeft gedraaid. Eén keer in de week om de regentonnen bij te vullen en de moestuin te besproeien, en één keer in de week om de regentonnen bij te vullen en de hele tuin (inclusief de moestuin) te besproeien. Elke dag geef ik ’s avonds de planten in de kas water, en de potten op het terras. Een deel van onze tuin is rivierklei, en een deel is zandgrond. Maar met dit waterschema (en af en toe een bui) houden de moestuin en de kas het goed vol.

Oogst!

We hebben al het nodige kunnen oogsten uit onze tuin. De kersen leverden ons twee potten jam op. We hebben de eerste frambozen van onze eigen struiken gegeten. Kruisbessen. De eerste kropsla uit eigen kas, vers gesneden en meteen op tafel. Lekkerder wordt het niet. De eerste bolcourgettes, ‘s Middags geoogst en enkele uren later op tafel.

En snackkomkommers. Kilo’s snackkomkommers. Ik vroeg me af of vier planten wel genoeg zou zijn. Het is meer dan genoeg. Ze gaan vrijwel dagelijks mee naar kantoor bij de lunch, we hebben regelmatig komkommersalade op het menu staan, en koude komkommersoep is heerlijk op warme dagen. En deze komkommers van eigen teelt hebben smaak. Veel meer smaak dan komkommers uit de winkel.

(Te) Warme sla

Elke week duw ik een paar zaadjes in een potje om kropsla te telen. Ik laat ze al sinds maart voorkiemen in de kas. Een kas is nieuw voor mij, dat heb ik niet eerder gehad. In juni merkte ik dat mijn zaadjes in de kas niet meer opkwamen. Ieder dag werden de potjes liefdevol besproeid en toegesproken. Maar er kwam niks boven de grond. Dus verdiepte ik mij in de literatuur en las alles wat ik kon vinden over den edelen kunscht van het teelen der kropsla. Bij meer dan 25 graden Celsius is het zaad van kropsla als een Nederlander op vakantie. Het doet niks meer. Het gaat in rust en weigert te kiemen.

Sinds een paar weken staan de slazaadjes dus binnen om te kiemen. En die staken keurig binnen een paar dagen hun groene kopjes boven de grond uit. Na een periode van schaarste is de aanvoer van verse sla dus weer verzekerd.

Gras en bamboe

In het weekend van Pinksteren hebben we (voor de eerste keer dit jaar) het gras gemaaid. Eerder hadden we al wel een pad gemaaid om naar de moestuin en de composthoop te komen, maar nu is echt het hele grasveld gemaaid. Het is onderdeel van onze strategie om het grasveld kruidenrijk te maken. Het maaisel is afgevoerd naar de composthoop. In de dagen erna zagen we groepen musjes het grasveld afstruinen, op zoek naar voedsel. Een prachtig gezicht.

Eerder schreef ik al dat de bamboe z’n kop weer boven de grond uitstak. Sindsdien heb ik nog een tiental bamboestokjes met stukken bamboewortel uitgegraven. Ik wil en moet dat consequent blijven doen om de strijd uiteindelijk te winnen. Het blijft dus een kwestie van scherp opletten.

Moestuin

Verder ook veel werk aan de moestuin. Elke twee weken wordt er gewied. De uien en de prei doen het uitstekend, de wortels hebben de aanvallen van de slakken niet overleefd. Maar de broccoli en de spruitkolen zien er veelbelovend uit, net als de pompoenen. En ik verwacht deze week de eerste gele courgettes.

En zoals je op de foto linksonder kunt zien, zijn de druiventrossen ook alweer in aantocht. Ik ben erg tevreden over de voortgang, maar heb ook alweer veel plannen voor volgende jaren.

Kas

Medio juni en eind juni heb ik flink gesnoeid in de kas. Met name de komkommerplanten woekeren als een dolle, met lange zijscheuten. Regelmatig bijsnoeien helpt om de groei naar de vruchten te krijgen. Inmiddels raken ze ook allemaal het dak en zijn ze getopt, geen verdere groei omhoog dus.

De tomaten zijn keurig tweemaal per week gediefd en ook verder opgebonden. Het is dus minder een wildernis dan vorig jaar, maar de combinatie van warmte, veel zon, en dagelijks water zorgt wel voor uitbundige groei.

Vorig jaar had ik compacte peperplajes. Dit jaar zijn ze juist heel ielen lang. Ik ben benieuwd hoe de oogst uit gaat valen, maar daar moet ik beter op letten. Nu staan ze een beetje klem.

De kas ziet er inmiddels heel anders uit dan twee maanden geleden…. En deze foto is na het snoeien. In de rechterbovenhoek zie je een kleine inzet met de belofte van stevige vleestomaten.

Hoe ging het afgelopen maand met jouw moestuin?

Tuindagboek mei 2025

  • Berichtcategorie:Tuin

In mei leggen (bijna) alle vogels een ei…. En broeden dat ook uit, hebben we gemerkt. Onze eerste meimaand in Huize Elders, medio juni is het alweer een jaar geleden dat we de sleutels kregen.

Het weer

Mei begon een beetje wisselvallig. Regen en zonneschijn wisselden elkaar af in Elders. Maar daarna brak uitbundig zomerweer uit. Wekenlang scheen de zon, en zeker tweemaal per week slingerde ik de grondwaterpomp aan om de regentonnen bij te vullen en de moestuin water te geven.

Op 24 mei kregen we de eerste serieuze regen van de maand mei. Nou ja, serieus? Het was hier 6 millimeter in 24 uur. De tussenstand voor de hele maand was op dat moment 8,5 millimeter volgens het lokale weerstation. En meteen kwamen de slakken in grote getale tevoorschijn.

Uiteindelijk was de stand op 31 mei begin van de middag 14 mm voor de maand. Met nog eens 14 mm in een stortbui op 31 mei ‘s avonds. En het was een zonnige maand. Top-3 van de maanden mei sinds 2020 volgens onze zonnepanelen-app, slechts één kWh minder dan de nummer twee 2023.

Fruit

Er gebeurde veel op het fruit-front. De meeste kleine vijgen verschrompelden aan de boom. Er hangt nu nog een handvol grote groene vijgen, die hopelijk de komende maanden goed kunnen rijpen.

De kersenbomen hangen behoorlijk vol, maar rijp zijn ze nog niet. Eén van de bomen is voor het tweede jaar op rij zwaar getroffen door zwarte luis. We hebben gespoten met een mengsel van spiritus en groene zeep, maar de luizen zijn aan het winnen. In de andere kersenbomen valt het mee met de luis. Verder hangt er veel vrucht aan de perzik en de pruimenboom, we zullen zien wat daar de komende maanden mee gebeurt.

Kruisbessen

Ook ons appelboompje heeft al wat vruchten, en dat in zijn eerste jaar. Verder zien we ook veel vruchten aan de perenboom en aan de druivenstruiken.

Ik kijk uit naar de kruisbessenoogst. En ook mijn geredde aardbeienplantjes hebben me al voorzien van voldoende vruchten voor het ontbijt. Maar ik ben vooral benieuwd naar de afleggers, die ik in augustus verwacht. Dat moeten de nieuwe sterke plantjes worden voor het volgende jaar.

Verder ook veel bloesem aan de frambozenstruiken en aan de bramenstruik. Het vermeerderen van de braam is helaas niet gelukt. Ik ga een nieuwe poging wagen, want het gedeelte van de tuin waar de braam zich bevindt gaan we later dit jaar aanpakken.

Kas

Ah! De kas! Een vast onderdeel van mijn dagelijkse routine! Elke ochtend, zeven dagen per week, ga ik naar de kas om het raam open te zetten en te controleren of alle planten genoeg water hebben om de dag door te komen. ‘s Avonds is mijn laatste gang ook naar de kas, water geven en ramen en deuren sluiten. Twee keer per week dief ik de tomatenplantjes, om ervoor te zorgen dat het niet zo’n ondoordringbare wildernis wordt als vorig jaar, en zodat de energie wordt gestoken in groei en vruchten. En elke vrijdag verwijder ik minutieus ieder onkruidje dat het waagt om z’n kop boven de grond uit te steken. Ook bind ik de planten op. Ze hebben allemaal één of meerdere touwtjes om de lucht in te komen.

In het eerste weekend van mei heb ik de kas gereedgemaakt voor het zomerseizoen. De grond was genoeg opgewarmd. De laatste radijzen hebben we geoogst. Daarna hebben we voldoende compost gemengd met de grond, en de jonge plantjes zijn de volle grond ingegaan.

Ik heb drie buizen bevestigd langs het plafond van de kas, om hoge planten zoals tomaten en komkommers makkelijker op te kunnen binden. Hierbij nog een foto van de kas die volledig gereed is voor beplanting. Zo schoon en geordend is ‘ie hooguit één keer per jaar, denk ik… Mijn OCD-brein was er oprecht trots op.

De eerste in de kas geteelde kroppen sla zijn bijna gereed voor consumptie. En ook de bolcourgette is met z’n eerste vruchten bezig. Sla en bolcourgette gaan in de kas beduidend sneller dan hun collega’s die buiten in de volle grond staan. De tomatenplanten en de komkommerplanten groeien momenteel met tientallen centimeters per week. Bovenstaande foto was het eerste weekend van mei, onderstaande foto is van de laatste dag van mei.

En eind mei hebben we de eerste snackkomkommers uit de kas geoogst. Heerlijk sappig, en veel smaakvoller dan hun familieleden uit de supermarkt.

Moestuin

In het eerste weekend van mei staken de (één week eerder gezaaide) bonen hun kopjes al boven de grond uit. Maar inmiddels is het oorlog in de moestuin. Oorlog tussen mij en de slakken. Voorlopig winnen de slakken, ze hebben nu twee courgetteplanten volledig opgevreten. En ik verlies ongeveer 10 procent van mijn peulen en mijn bonen plantjes aan ze. Ze hebben dan weer geen trek in de pompoenplanten, gelukkig.

Eén van de teeltvakken van de moestuin had nog veel wortels van de witte ereprijs, die daar voorheen in grote aantallen groeide en bloeide. Ik heb het hele vak tot 30 centimeter diep afgegraven en gezeefd. Daardoor kwam ik wel plaats tekort om de spruiten en broccoli uit te planten. Dat is uiteindelijk eind mei pas gebeurd.

In het voorste vak, onder het net, staan prei, uien, bosui, wortels, en cannelino-bonen. Linksachter de rijspeulen en pompoenen. Rechts, afgeschermd met vliesdoek tegen de slakken, staan de spruitjes en kropsla in het kersvers gezeefde vak.

We zijn van plan om de komende jaren in verhoogde bakken te gaan telen. Beter voor mijn rug (Meneer Elders is geen 20 meer, of liever gezegd: nadert de 3 x 20). En hopelijk makkelijker om het ongedierte onder controle te houden.

Vogelnieuws

In de week van 19 mei vlogen er in elk geval drie nestjes uit, pimpelmezen uit het kastje naast het terras, koolmezen uit het kastje bij de kas, en mussen van onder de dakpannen. Met name de pimpelmezen hebben we de afgelopen weken af en aan zien vliegen met rupsjes, de krijsende jongen waren onverzadigbaar.

Jonge mus

Er zit in elk geval nog een nestje jonge mussen onder het dak van de schuur. We horen ze schetteren als we in de buurt zijn. Verder nog een nestje jonge mussen onder het dak bij de voordeur, die eind mei uitvlogen. En afgelopen week zien we ook merels nestelen in een van de catalpa’s naast ons terras. Genieten!

En we vonden helaas ook een dood vogeltje op terras, helemaal kaal. En leeggegeten vogeleieren op diverse plekken in de tuin.

Het vinkennestje in onze kamperfoeliestruik lijkt verlaten, daar werd eerder wel op gebroed. Helaas.

Slakken

Bij de eerste regen kwamen de slakken in grote getale tevoorschijn. Tussen de buien door raapte ik tientallen slakken. Meer huisjesslakken dan naaktslakken. Kopertape rond de bolcourgettes zorgde wel voor bescherming, nadat ik eerder al een plantje moest vervangen door een reserve-exemplaar uit de kas. Het is inmiddels weer onderdeel van mijn ochtendritueel, slakken rapen.

De eerste week raapte ik beduidend meer huisjesslakken dan naaktslakken. Maar inmiddels nemen de naaktslakken weer in aantal toe. De rotzakken… Ze rekenen vast en zeker niet op de vasthoudendheid van Meneer Elders…

Hoe gaat het met jouw slakkenvoer moestuin?

Neeeeeeeee….

  • Berichtcategorie:Tuin

De afgelopen maanden durfde ik er niet over te praten. Niet eens aan te denken. Maar ik hield mijn ogen open. En met de dag groeide de hoop. Zou het? Zouden Hondje en ik de strijd gewonnen hebben? De uitputtende guerrilla-oorlog die onze eerste zomer in Elders beheerste?

De voorzichtige hoop vervloog deze week. Toen ik vorige week dinsdagavond elders dan in Elders verbleef kreeg ik een onheilspellend bericht van Verkenningseenheid Grrrrlpower (beter bekend als Vriendin). Op haar rondje door de tuin had zij een bamboestaak gespot. In sector Zuid (beter bekend als Het Bloemperk Naast De Schuur Bij De Regenton oftewel HBNDSBDR).

Ik moest er even van bijkomen.

Woensdagavond trok ik samen met de Eenheden van Elders ten strijde. De strijdlust en mentale ondersteuning van Commando-eenheid Hondje werd node gemist. En inmiddels stonden er niet één maar twee bamboestaken in sector HBNDSBDR. Bijna een onmogelijke missie, maar met de moed der wanhoop en met de nagedachtenis aan Hondje in mijn hoofd koos ik de aanval.

Ze zijn uitgegraven, met alle wortelstaken die ik te pakken kon krijgen. En ik weet: de strijd is nog niet gewonnen hier in Elders.

Dat jullie niet denken dat er hier niks spannends gebeurt….

Vind jij ook dat op het verkopen, kopen, en planten van bamboe minimaal tien jaar gevangenisstraf moet komen te staan?

De eerste

  • Berichtcategorie:Tuin

Daar is ‘ie dan. De allereerste aardbei uit onze eigen tuin waar we eerder bij waren dan de vogels en al het andere gespuis dat aast op onze oogst. Hij was rood. Hij was rijp. Hij was heerlijk zoet. Hij was perfect. Vriendin en ik hebben ‘m doormidden gesneden en allebei de helft opgegeten.

Hopelijk oogsten we er dit jaar nog zo eentje…

Tuindagboek april 2025

  • Berichtcategorie:Tuin

April… De maand dat de tuin ontploft. Schreef ik vorige maand al over alle voorbereidende werkzaamheden, deze maand deden we daar nog een schepje bovenop. En de natuur ook. Want er gebeurde veel in onze tuin. Met plantjes in allerlei stadia van ontkiemen en groeien. Met successen en mislukkingen, met mee- en tegenvallers. Ik geniet van elk moment. En ik nam jullie al mee in de stand van project 2024 en project 2025.

Het weer

Het was een warme en zonnige aprilmaand. Onze zonnepanelen haalden de hoogste april-opbrengst sinds ze eind 2020 geïnstalleerd zijn. En het was droog, erg droog. Toen er eenmaal regen kwam was het veel, een millimeter of 30 in 24 uur. In totaal viel er hier ongeveer 65 millimeter in de maand april.

Lang leve de grondwaterpomp

De grondwaterpomp heeft de afgelopen maand veel gedraaid. Meerdere malen heb ik de sproeier op de tuin gezet zodat de kalk en de mest goed oplossen. In de eerste vier weken sinds ik de kalk strooide hebben we één klein regenbuitje gehad. Ook heb ik meerdere malen de regentonnen gevuld. Met alle jonge aanplant en de jonge plantjes in de kas die we dagelijks water moesten geven gingen er een aantal gieters per dag doorheen.

Ik schat dat ik al ongeveer vijf kubieke meter water heb opgepompt. Slechts één keer in de afgelopen maand viel er substantieel regen die de tonnen goed bijvulde. We hebben momenteel ongeveer 450 liter aan opslagcapaciteit in de regentonnen, ik ben van plan om dat fors uit te gaan breiden naar zeker 1.500 – 2.000 liter.

Compostdag in meerdere delen

Op de laatste zaterdag van maart was het weer Nationale Compostdag. Gratis af te halen bij de milieustraat, ook hier in Elders. Naïef dacht ik dat ik wel even wat mee zou nemen nadat ik mijn groenafval gestort had. Maar er stond al een file van meer dan 50 auto’s met grote aanhangwagens en grimmig kijkende mannen in de rij voor de compost. De eersten waren er al om 07.00 uur (de milieustraat ging open om 08.30 uur). ‘Helemaal gek’ zei het mannetje van de stort, ‘en het is nog slechte compost ook’. Ik heb m’n groenafval uitgeladen en ben met een leeg aanhangwagentje naar huis gegaan.

Maar soms heb je geluk. Een week later lag er een enorme hoop verse compost. ‘We hebben onverwacht een nieuwe lading gekregen,’ zei het mannetje van de stort, ‘en het is nog betere compost ook’. Ik kon mijn aanhanger zo volscheppen, zonder rij of wat dan ook. Dus toen lag er op elk vak van de moestuin een volle kruiwagenlading compost, en op het nieuwe perk achter in de tuin ook nog eens drie kruiwagenladingen. Gratis. In de weken daarna nam ik nog drie keer een volle aanhangwagen met compost mee. Gegeven de inhoud van de aanhanger heb ik in totaal ongeveer twee kubieke meter compost naar huis gebracht. Genoeg voor de moestuin, de kas, en de meeste perken. Gratis. En daar hoef ik geen grimmig kijkende man voor te zijn.

Onderhoud

We hebben een schuur vol tuingereedschap overgenomen bij de aankoop van huize Elders. Met ook het nodige elektrische gereedschap en een motormaaier. Allemaal gekocht in ‘Het Dorp’, waar naast een supermarkt en een drogist eigenlijk alleen een winkel in tuingereedschap is. Laat niemand zeggen dat we hier in Elders onze prioriteiten niet op orde hebben.

Het mannetje van de tuingereedschapwinkel was bij onze buurman. Die had z’n motormaaier laten reviseren, het ding kwam als nieuw weer terug. Ik schoot hem aan en gaf onze eigen motormaaier en elektrische heggenschaar mee. Die laatste liep steeds vaker vast op de klimop. Bot, moe. Een week later werd ik gebeld dat alles klaar was, en werden de gereedschappen weer keurig thuisbezorgd. Klaar voor nieuwe tuinseizoenen. Rekening € 158,16. Prima.

Bloesem en de eerste vruchtjes

De vijgenboom stond er triest bij toen wij vorig jaar rond deze tijd eens op bezoek waren bij de toenmalige eigenaren van Huize Elders. Een ziekte, beschimmelde vijgen. In de zomer investeerde de boom driftig in nieuwe takken en nieuw blad. De eerste vijgjes verschenen pas in augustus. En werden helaas niet meer rijp voordat het weer omsloeg en de herfst z’n intrede deed.

Dus wat schetst onze verbazing toen we in april de eerste vijgen al zagen verschijnen. Grote aantallen, soms wel vijf of zes stuks per tak. Vriendin heeft de vijg vroeg in het voorjaar drastisch gesneid en in model gebracht, en de opruimactie en de verse compost eromheen helpen wellicht ook. We zijn erg benieuwd wat dit seizoen ons gaat brengen.

Ook de kersen hadden vorig jaar een moeilijk jaar. Een aanval van zwarte luis, vrijwel al het blad viel vroegtijdig af en géén vruchten. Maar ook die doen dit jaar hun uiterste best. We hadden uitbundige bloesem in april. En inmiddels hebben zich al grote aantallen vruchten gevormd. We gaan het zien de komende maanden, maar de eerste tekenen zijn hoopvol. ook de perzik heeft uitbundig gebloesemd. Maar of dat ook tot vruchten gaat leiden weten we nog niet zeker, perziken zijn moeilijk in ons klimaat.

De peer heeft uitbundig gebloesemd, en ook daar is de vruchtvorming begonnen. En de druif is in de tweede helft van april ook uitbundig uit gaan lopen. Ik ben bezig met een rij druiven naast de kas, maar dat zal nog wel een paar jaar nodig hebben om tot wasdom te komen.

En zelfs ons kersverse appelboompje heeft uitbundig gebloeid. Al die bloesem gaf (letterlijk) kleur aan de maand april.

Begin april lieten de aardbeien hun eerste bloemetjes zien. Helaas ging het mis toen er inderdaad 30 millimeter regen viel in 24 uur. De afvoeren van de aardbeienbakken raakten verstopt, en enkele planten zijn verzopen. Ik hoop ze nog tot leven te wekken. De andere planten gaan gestaag door, de eerste vruchten dienen zich ook hier al aan.

Kas en moestuin

De kas is afgelopen maand een vast onderdeel van mijn dagritme. Elke ochtend, na mijn eerste kopje koffie, scharrel ik even naar de kas. Ik check of alle plantjes voldoende water hebben om de dag door te komen, en zet op warme dagen de deur en het extra dakraam open. Één van de dakramen is handmatig, de ander gaat automatisch open als de zon erop staat. Iets met een thermisch element of zo.

En iedere avond herhaalt dat ritueel zich. Water geven, raam en deur weer dicht. En genieten van de plantjes die groter en groter worden. Het is tijd om ze in de volle grond te zetten, binnen en buiten de kas.

In de loop van de maand zijn vrijwel alle zaailingen in grotere potjes gezet en in de kas terechtgekomen. Vooral in de warme tweede week van april explodeerden alle zaailingen. Op een gegeven moment stond het hele schap in de kas vol met potjes. Ik heb daar oprecht van genoten. Wat een rijkdom. Wat een belofte van toekomstige oogst. Allemaal zelf opgekweekt van biologische zaadjes.

De zaailingen heb ik elke dag verzorgd. Sproeien waar nodig. Bak omdraaien zodat ze niet scheef richting licht groeien. Verspenen. Het was hard werken. Maar ook dankbaar werk. Oh, niet alles ging goed. Zaadjes die niet opkwamen, jonge plantjes die verschrompelden op een te warme dag. Maar ik heb een schap vol.

Eind april ben ik ook buiten gaan zaaien, in de nieuwe moestuin. Diverse soorten bonen, wortels, uien en prei.

Weekje vrij

In de week van Pasen heb ik vrij genomen. Want er was nog veel te doen. Puinruimen. Het gesloopte speelhuisje van project 2024 lag nog steeds onder de carport. Net als acht deels verrotte pallets die tezamen twee verhoogde kweekbakken waren. Er waren drie ritjes naar de stort nodig (ja, dat is mijn favoriete uitje hier!) om alles af te voeren. Met compost als beloning, dat wel. Het ruimt enorm op, en dat is fijn.

Verder heb ik een dag nodig gehad om de ramen van de kas van binnen en van buiten schoon te maken. Nog niet helemaal, want het schap staat immers vol met jonge plantjes. Dus de laatste ramen kan ik pas schoonmaken als die uitgeplant zijn. Maar het is een enorm verschil.

De wil van april…

Wat een maand… Zijn we thuis, dan zijn we buiten. Collega’s vragen of ik op vakantie geweest ben, met mijn verkleurde koppie. De tuin wordt steeds meer van ons, met elke handvol grond die we aanraken. Ons eerste volledige moestuinseizoen is echt begonnen. Dit is waar we het voor doen. Dit is waarom we Geldnerd City achter ons gelaten hebben, en ons stekje in de wildernis van Elders gezocht en gevonden hebben. Ik geniet van elke minuut hier.

En op 27 april zagen we ook nog de eerste meikever. Nog druk bezig om uit de pop te kruipen en op te drogen in de zon.

Hoe gaat het met jouw moestuin?

De kas, de tuin, en de wereld

  • Berichtcategorie:LevenTuin

Het is hier op mijn blog de afgelopen weken vrij rustig. Combinatie van factoren, en dat kan nog wel even duren. De inspiratie stroomt eventjes niet. Dat gebeurt af en toe, weet ik na ruim 9,5 jaar schrijven. Komt wel weer.

Ook was het druk op het werk. Er waren de afgelopen weken een aantal deadlines en een paar zieken mensen die wegdoken voor hun verantwoordelijkheid. Dat alles maakte dat ik even een aantal stapjes extra gezet heb. Dat is nu klaar, en ik heb een weekje vrij genomen om lekker in de tuin te klooien.

De tuin

Eindelijk regen. Na ruim 6 weken droogte viel er hier in Elders 30 mm in de afgelopen week, verspreid over meerdere dagen. De regentonnen zitten weer vol en alle nieuwe aanplant staat er weer patent bij. In de dagen na de regen zag je alles weer de grond uitspringen. Inclusief het onkruid.

We trekken hier dagelijks wel jonge esdoornzaailingen uit de grond. Een gevolg van de bekende ‘propellertjes. Afkomstig van de esdoorn in de tuin van de buren. Je moet er snel bij zijn, al na enkele weken hebben ze een diepe wortelpen en lukt het niet meer om ze uit te trekken. Uitgraven is dan de enige optie. Verder is Vriendin heerlijk met plantjes aan het experimenteren: splitsen, vermeerderen, opkweken uit zaad. De borders van de siertuin worden voller en kleurrijker.

En ook dat is een oorzaak van de verminderde schrijflust. ‘Buiten’ trekt een stuk harder dan het computerscherm.

De kas

De afgelopen twee maanden hebben we binnen veel dingen opgekweekt, vooral voor de moestuin. Op elke zonnige vensterbank stonden bakken en bakjes met zaad. De pogingen hadden wisselend succes, maar ik ben toch niet ontevreden. Afgelopen weekend zijn de laatste zaailingen naar grotere potjes gegaan, en in de kas neergezet. Daar krijgen ze momenteel de meeste zon en de meeste warmte. Elke ochtend en elke avond maak ik even een rondje en geef water waar nodig. Op warme en zonnige dagen is dat ook écht nodig.

En zeg nou zelf, als je zo’n schap vol jonge plantjes ziet, daar word je toch blij van? Tomaten (drie soorten), pepers, spruitkool, courgette, pompoen, en nog heel veel andere soorten. Komende weken zal het stapsgewijs in de kas en in de moestuin geplant worden.

De wereld

Tsja. De wereld. Beschouw mij maar als afgehaakt. Ik lees The Economist, maar vermijd de journaals en de actualiteitenprogramma’s, ik word er verdrietig en boos van. Uiteraard zag ik de aandelenbeurzen (en mijn portefeuille) naar beneden denderen toen Trump de volgende fase inging van zijn plan om van de wereld een nog grotere puinhoop te maken dan het al was. Ik moest echt even op mijn handen zitten om niet mijn hele spaarbuffer leeg te trekken en bij te kopen.

Maar betrouwbaarheid en voorspelbaarheid zijn de basis van samenwerking. En die twee eigenschappen heeft de Verenigde Staten Trumpistan op dit moment absoluut niet. De Amerikaanse beurzen en de dollar daalden, en de Amerikaanse staatsobligaties werden duurder. Het voelt als het einde van een tijdperk.

Gelukkig is er Elders….

Project 2025 (en ook project 2024)

  • Berichtcategorie:Tuin

Nee, ik heb het niet over die grote conservatieve samenzwering onder dezelfde naam aan de andere kant van de oceaan. Maar gewoon over ons eigen kleine stukje wereld hier in Elders. Met onze grote tuin waar we vorig jaar mensmoedig aan de slag gegaan zijn om het achterstallige onderhoud aan te pakken. Meer ruimte te creëren. En iedereen met een redelijk omvangrijke lap grond weet het. Er zijn geen kleine klusjes.

Klusjes of projecten?

Zo was er die haag aan de achterkant van de tuin. Een meter of vier hoog. Twaalf meter lang. Het maakte dat de tuin aanvoelde als een grote groene kamer, en dat we niet konden genieten van het zicht op de akkers en het bos. De elektrische heggenschaar liep vast op de haag, de staken waren te dik geworden. Dus ben ik twee dagen in de weer geweest met de takkenschaar. Snoeide de haag terug naar een hoogte van anderhalve meter, en halveerde de dikte. Verzamelde vier aanhangwagenladingen vol met snoeiafval (we waren toen nog niet op het lumineuze idee gekomen om een takkenril langs onze composthoop te maken). En sindsdien hebben we uitzicht. Even een haag snoeien. Een klusje.

Maar naast de ‘klusjes’ zijn er ook projecten. Majeure Projecten.

Project 2024

Onlangs heb ik eindelijk Project 2024 afgerond. Tijd om jullie daarin mee te nemen… Het was allemaal niet vooraf bedacht maar is gaandeweg ontstaan.

De rechterhelft van ‘achterin de tuin’ omvat het zwembad, een (wankel) tuinhuis en de doorgang naar de composthoop. De linkerhelft van ‘achterin de tuin’ was meer divers. Een enorme pol siergras van twee meter doorsnede, een speelhuisje van de kinderen (inmiddels dertigers) van de vorige bewoners, overgroeid met klimop. En daar tussenin een aantal kwijnende frambozen.

Het begon met het siergras. Afknippen. Uitgraven / loshakken / agressie botvieren. Ook hier weer meer dan een aanhangwagen vol naar de stort. We hebben (hadden) teveel exoten in de tuin. Die willen we zoveel mogelijk vervangen door inheemse planten

Daarna was het speelhuisje aan de beurt. Nadat ik de klimop verwijderd had, die zelfs tot in het huisje groeide, stortte het grotendeels uit zichzelf in elkaar. De delen liggen nog naast de schuur en zullen op korte termijn door mij afgevoerd worden naar diezelfde onvolprezen stort.

Onder dat speelhuisje deels verrotte spoorbielzen en daar weer onder ingegraven betonnen bielzen. Er zijn woningen met minder fundering. Je weet het niet als je eraan begint, en als je bezig bent is er maar één optie: doorgraven.

Ondertussen waren in het najaar de frambozen al gesnoeid en gered. In potten hebben ze overwinterd naast de kas. Ook de citroenmelisse hebben we weten te redden.

We hadden het idee gekregen om op de plaats van het speelhuisje en het siergras een groter, druppelvormig perk van te maken. En tegen het hek de bessenhaag te planten met in elk geval frambozen, blauwe bessen, bramen, en kruisbessen. Mijn uiteindelijke doel is om hier zoveel fruit te oogsten dat we onszelf het hele jaar door te voorzien van fruit voor ons yoghurt-en-muesli-en-fruit ontbijt. Benodigdheden zijn 25 kilo fruit en de diepvries.

Dus werd er een paar vierkante meter gras afgestoken en deels getransplanteerd naar andere delen van de tuin, waar we rechte vormen rond wilden maken. Je ziet, een project verwordt al gauw tot een heleboel deelprojecten. De rand van het nieuw druppelperk werd met halve klinkers afgewerkt. Daar hebben we nog een behoorlijke voorraad van, een erfenis van de vorige bewoners.

Er moest ook nog een paar meter haag wijken. Die had er lang gestaan en was diep geworteld. En ja, er was ook nog zevenblad. Dus heb ik de hele achterste strook ook nog eens spadediep uitgegraven en gezeefd. Een goede oefening, waarover zometeen meer.

We hadden inmiddels ook besloten om de geïmproviseerde verhoogde bakken (vier aan elkaar geschroefde pallets) naast de kas te verwijderen. De tuinaarde uit deze bakken heb ik overgebracht naar het druppelperk. Want aanvulling was nodig. En kalk en mest.

Last but not least. Omspitten. Spadediep. De grond herverdelen. Het einde in zicht. En dan ineens is het er. Een perk waar je kunt gaan planten. Meneer Elders Grondwerken heeft het project nog even beregend en daarna opgeleverd aan Hoveniersbedrijf Vriendin (voor al uw mooie beplantingen).

Project 2025

Maar tijd om op mijn lauweren te rusten is er niet. Project 2024 is immers pas in april 2025 opgeleverd. Ik loop dus achter. En er is meer te doen. Want terwijl ik in 2024 mijn heroïsche strijd tegen de woekerende bamboe voerde, streed ook Vriendin haar eigen strijd. In het gele perk achterin de tuin (zo genoemd omdat er vooral in gele kleuren bloeiende planten staan, woekerde ook het zevenblad. Dagenlang kroop ze door het perk. En groef zoveel mogelijk zevenbladwortels uit. Maar tevergeefs. In maart van dit jaar stak het zevenblad overal de kop weer op. Tot groot verdriet van Vriendin.

Tijd dus voor drastische maatregelen. Natuurlijke maatregelen. Want we willen geen druppel gif gebruiken in en om Huize Elders. En dat betekent dat noeste arbeid noodzakelijk is.

Het betreffende perk is dus overgedragen aan Meneer Elders Grondwerken. We hebben allereerst een aantal plantjes veiliggesteld die we hopen te behouden. Ze zijn vooralsnog in potten gezet, een vorm van quarantaine om zeker te stellen dat er geen wortels van zevenblad zijn meegekomen.

En afgelopen weekend ben ik begonnen. Ik graaf het hele perk ongeveer een spade diep af. Ik zeef de grond in onze kruiwagen en verwijder hopelijk alle wortels van het zevenblad. Bijkomend voordeel, je krijg er ongelofelijk fijne en luchtige grond voor terug. En dat kan onze tuin, waar de grond stevig is ingeklonken, goed gebruiken. We laten de grond een paar weken liggen, om te zien of er nog ongewenste exoten terug groeien.

Dit project zal me een groot deel van onze zomer kosten. Maar ik vind het geen vervelend werk. Het is zelfs erg rustgevend. En zo laat ik letterlijk elke vierkante centimeter van onze tuin door mijn vingers gaan. En wortel ik zelf ook steeds meer in deze grond hier in Elders.

Overigens heb ik niet de illusie dat we volledig verlost raken van het zevenblad. Ongetwijfeld gaat het vanuit de omringende weilanden opnieuw ons domein binnendringen. Maar we hopen wel het probleem voor een aantal jaren beheersbaar te maken.

Ben jij ook ergens geworteld?

Tuindagboek maart 2025

  • Berichtcategorie:Tuin

We mogen niet klagen over het weer in de maand maart. De zonnepanelen hebben hun op één na beste opbrengst sinds 2020. Na een extreem nat 2024 en een natte winter is het nu ineens kurkdroog. In het weekend van 22 maart waren alle regentonnen (we hebben er drie) leeg. Ik heb de grondwater pomp uit z’n winterslaap gehaald om de tonnen weer bij te vullen. Die pomp is het hele vorige jaar niet gebruikt…

In de afgelopen maand hebben we hard gewerkt in onze tuin. De afgelopen weken was het een welkome afleiding na het overlijden van Hondje. Dat hij niet meer om mij heen scharrelt is een heel groot gemis. Maar er gebeurt van alles in de tuin. We hebben nieuwe perken aangelegd. Ik heb de kas opgeruimd, al staat er nog wat rucola, sla en spinazie die ik in het najaar gezaaid heb. De rucola en de sla hebben inmiddels bloemetjes, ik hoop zaad te kunnen oogsten voordat ik de ruimte nodig heb voor mijn tomaten 🍅 , komkommers, en pepers 🌶️.

Voorzaaien

In de woonkamer is elke vensterbank bezet door een kweekkasje. Ik heb de nodige dingen voor gezaaid. Tot nog toe met zeer wisselend resultaat. Inmiddels heb ik drie Aji pepers die al in grote potjes staan. Dat ging goed.

Maar van de eerste serie voorgezaaide tomaten (drie soorten, zes stuks van elke soort) is niets opgekomen. Na twee weken ben ik begonnen aan een tweede serie (dezelfde drie soorten, zes stuks van elke soort). Die ging iets beter. Van de Carol Chyko Big Black Taste zijn er vier van de zes opgekomen. Van de Myriam zijn er twee van de zes opgekomen, allebei in één kweekbakje. Maar van de Costuluto is er ook bij deze tweede poging niet eentje opgekomen. Helaas.

Verder zijn er van mijn tweede zaaisel rijspeulen ook een aantal aan het opkomen. En ik heb broccoli voorgezaaid, totnogtoe zonder succes. De komende maand gaat er echt ontzettend veel de grond in, daar kijk ik naar uit!

Moestuin

De moestuinbedden zijn voorbereid. Ik heb een grondtest gedaan en naar aanleiding daarvan kalk gestrooid. En er ligt een lading mest klaar, die wil ik komende week uitstrooien. Dan moet ook even goed de sproeier erop om alles goed in te laten weken, wegens gebrek aan regen. Lang leve de grondwaterpomp, nu al. En dan is de basis gelegd voor ons eerste volledige moestuinseizoen hier in Elders. Het is nog leren terwijl we doen, maar ik verheug me op elk grammetje opbrengst.

Fruit

Verder heb ik vijftien jonge aardbeienplantjes verzameld, uitlopers van vorig jaar. Er stonden een aantal oude planten in de kas, en ik had er ook een paar gekregen van mijn schoonouders. We hebben de aardbeienplantjes 🍓 in bakken gezet met verse potgrond en voldoende mest, en die staan nu in de vensterbanken aan de zonnige zijde van het huis. Ze zijn goed aangeslagen. We hopen er dit jaar ook zelf een aantal mee te krijgen, vorig jaar hebben we geen enkele aardbei gevonden die niet was aangevreten door de slakken of door vogels.

De druiven zijn nog niet aan het uitlopen, daar is het ook nog wat te vroeg voor. En ik moet me echt bedwingen om niet al een aantal bramenstekken uit te graven. De meeste hebben uitlopend blad, ik hoop dat ze ook wortels ontwikkeld hebben. Maar ik moet van mezelf nog even wachten.

De frambozen en kruisbessen staan klaar om gepoot te worden. Het perk waar ze moeten komen heb ik de afgelopen maand grotendeels voorbereid. Vorig jaar stond daar nog een speelhuisje en een enorme kluit siergras. En een ligusterhaag. En veel klimop. Dat is nu allemaal weg. Het perk is vergroot en opgehoogd. Ik verwacht dat komende week af te ronden en dan kan alles de grond in. Tot die tijd staan de kruisbessen en frambozen ongeduldig naast de kas te wachten tot ze de grond in mogen. Mogelijk komen er nog wat laatdragende frambozen bij.

We hebben ook twee blauwe bessen struikjes en een vlier gekocht. Ook die staan te wachten tot ze de grond in mogen in dat nieuwe perk.

De peer loopt inmiddels als een dolle uit. Je ziet ‘m bijna per uur groener worden. Vorig jaar hadden we een ruime oogst, zo’n 15 kilo van één leiboom. We zijn heel benieuwd wat dit jaar gaat brengen. En ook de kersenbomen lopen uit. Vorig jaar hebben die geen vrucht gedragen na een aanval van zwarte luis in het late voorjaar. We duimen voor dit jaar.

De vijgenboom is door Vriendin stevig gesnoeid. De meeste fruitbomen hebben wat achterstallig onderhoud. Na de bloeiperiode zijn ook de kersenbomen dringend aan de beurt. Maar eerst genieten we nog van de prachtige bloesems.

Kas

Verder ben ik begonnen met het opschonen van de kas. De oude aardbeienplanten die er stonden zijn verwijderd, en de druif is gesnoeid en heeft een plekje elders in de tuin in Elders gekregen. Zoals ik al aangaf staat er nog sla en rucola die doorschiet en hopelijk zaad geeft. En er staat nog spinazie. Wat een rijkdom, om de hele winter uit je eigen kas te kunnen eten.

Over een aantal weken zal de sla, rucola, en spinazie, moeten wijken. Er ligt al materiaal klaar om de bodem een stevige impuls te geven. En binnen in huis kiemen de zaadjes voor die ons deze zomer hopelijk weer een rijke oogst gaan geven. Tomaten, pepers, komkommers. Hondje was dol op komkommer, ik vind het verdrietig dat hij nooit een door mijzelf geteelde komkommer zal proeven.

Zevenblad

Zevenblad. Ken je dat? Ook wel ‘tuinmansverdriet’ genoemd. Dat zegt genoeg. Na de oorlog van vorig jaar tegen de bamboe (nog maar een paar staakjes totnogtoe dit jaar) zijn we de strijd aangegaan tegen dit hardnekkig plantje. Lange wortels die makkelijk afbreken. En nauwelijks te vermijden hier in het buitengebied, waar alles gewoon de tuin inwaait.

Ik heb niet de illusie dat we er helemaal van af kunnen komen, maar we zijn wel bezig om het sterk terug te dringen. Twee perken waar het veel voorkomt graaf ik volledig af. Ik zeef de grond, en vis de wortels eruit. Een secuur werkje, want als er ook maar een stukje achterblijft groeit het gewoon weer uit tot een nieuwe plaag. Zoals ik al zei, we zullen er niet helemaal vanaf komen… Want gif, dat gaan we hier niet gebruiken.

Hoe gaat het met jouw moestuin?

Je weet dat het voorjaar begint…

  • Berichtcategorie:Tuin

…. Als het dakraam van je kas weer automatisch opengaat als het zonnig is… Ik zag het gisteren terwijl ik mijn moestuin aan het omspitten was. Komende weken de ramen van de kas maar eens even goed schoonmaken voor de start van het nieuwe teeltseizoen.

Verder zijn gisteren drie ieniemienie rodepeper-plantjes verplant naar grotere potjes, en zijn de drie tomatenrassen die ik dit jaar wil gaan telen voorgezaaid. Vriendin is druk geweest met snoeien, onze takkenril begint al aardig vorm te krijgen. Het was weer heerlijk in de tuin, mijn gezicht gloeit van de zon terwijl ik dit blogje tik. Van mij mag het zo voortduren tot ver in november….

Hoe gaat het met jouw tuin of balkon?

Gezien in Elders (10): Heggenmus

  • Berichtcategorie:Tuin

De heggenmus zien we hier in Elders regelmatig. Dit exemplaar zat onder één van de vetbollen die we hebben hangen, om de restjes op te pikken die de (nogal rommelig etende) koolmezen lieten vallen. We zijn het bijvoeren overigens aan het afbouwen, ondanks het feit dat we elke dag genieten van al die af- en aanvliegende vogeltjes. Met het naderende voorjaar moeten ze echt weer voor zichzelf en hun eigen voedsel gaan zorgen.

Einde van de inhoud

Geen pagina's meer om te laden