Verduurzamingsplannen

Je woning verduurzamen. Of een heel nieuw heel duurzaam huis kopen of bouwen. Dat zijn zo’n beetje de opties van een huiseigenaar anno 2025.

Huize Elders is niet het meest duurzame huis op deze planeet. Een oude kern van eind negentiende eeuw, met dikke muren (30 centimeter). Een aanbouw uit 1986, met na-geïsoleerde spouwmuren. En een aanbouw uit 1997, ook na-geïsoleerd. Dat laatste deel heeft een redelijke dak-isolatie, het oude deel heeft volgens onze informatie (vrijwel) niks. Het oude deel van de boven-etage is afgetimmerd met een klassiek schrootjesplafond. Als we dat weg zouden halen, dan kijken we zo tegen de panlatten en de dakpannen aan. Nu is het dak nog prima, volgens de dakdekker die een lekkage aan één van onze dakkapellen herstelde. Dus alles (inclusief zonnepanelen) eraf halen en een compleet nieuw dak erop leggen zit niet echt in onze plannen. Dat betekent dat we van binnenuit aan de slag moeten.

Hoe te verwarmen?

Bij de start van het vorige stookseizoen heb ik jullie meegenomen in de verzameling aan verwarmingselementen die hier in huis hangen, van middaleeuwse radiatoren tot hypermodern design. Aangestuurd door een slimme-maar-niet-zo-slimme thermostaat (die met wat moeite nog wel aan HomeAssistant te knopen was) en een traditionele gasgestookte CV-ketel uit 2014.

Recent heb ik jullie meegenomen in de start van het nieuwe stookseizoen. Daarbij heb ik jullie meegenomen in de resultaten van het vorige stookseizoen, en merkte ik terloops op dat we ook nog een inbouw-gashaard in de woonkamer hebben. Die heeft in januari een goede onderhoudsbeurt gehad. Was nodig, maar bedrijfjes die dat doen zijn tegenwoordig niet meer zo eenvoudig te vinden. In het laatste deel van de winter hebben we dus nog wel een aantal keren gezellig bij de haard kunnen zitten. En de afgelopen maand ook al. Haard aan, boekje erbij, glaasje whisky onder handbereik, Doggy op schoot, en het plaatje is compleet.

Afgelopen winter hebben we (via de gemeente) ook een keer een energie-adviseur op bezoek gehad. De vraag hoe we in de toekomst ons huis gaan verwarmen is daarbij het lastigste. Verwarming met airconditioning zie ik niet zitten, de ruimtes in ons huis zijn vrij laag en ik wil die lelijke bakken niet in het zicht hebben. En aan een warmtepomp moet ik nog eens goed gaan rekenen met de stookgegevens.

Isolatieplannen

Isolatie is no-regret, zei de energie-adviseur. Daar heb je iets aan ongeacht de toekomstige verwarmingskeuze. De muren zijn dik genoeg danwel na-geïsoleerd. Blijft over: het dak en de ramen.

De ramen? Jawel…. We hebben een allegaartje aan kozijnen. Sommige vermoedelijk 75 jaar oud. Wel allemaal dubbel glas, maar dat is voor het merendeel ook minimaal 30 jaar oud. En doet dus niet zoveel meer. Alleen in de logeerkamer op de eerste etage aan de westkant zitten gloednieuwe kozijnen met HR++-glas uit 2022. Op hele warme en hele koude dagen doen we de luiken aan de westkant van het huis dicht. Dat scheelt een boel.

Maar veel kozijnen in het huis zijn gewoon op, en het dubbele glas ook. Op diverse plekken is er behoorlijke houtrot. Bij noordenwind hadden we afgelopen winter ‘natuurlijke ventilatie’ via de kozijnen aan de noordzijde van de woonkamer, de oudste van het hele huis. Daar valt nauwelijks tegenop te stoken. En ook de deuren en het hang- en sluitwerk zijn niet echt (echt niet) meer van deze tijd. De onderste helft van de voordeur bestaat uit één enkel paneel, een koudebrug van jewelste.

De ramen en deuren

Maar wat te doen? Vakmensen zijn moeilijk te vinden. Uiteindelijk kwamen we via-via-via bij een timmerbedrijf terecht waar we na een goed gesprek ook een goed gevoel bij hadden. En we namen een drastische stap. We laten alle kozijnen en alle buitendeuren vervangen. In de kozijnen komt triple glas. Horren en ventilatiekasten. Alles afsluitbaar. De deuren met driepuntssluitingen. Allemaal maatwerk, kersvers uit de eigen fabriek van het timmerbedrijf. En de schilder komt er meteen achteraan om al die kozijnen strak in de lak te zetten.

Dit najaar nog gaat het gebeuren, alles is opgemeten en de technische tekeningen zijn gemaakt en door ons geaccordeerd, en de productie is bijna klaar. Dat betekent dat we hopelijk dit stookseizoen gaan profiteren van de effecten.

Dakisolatie

Deze winter willen we beginnen met de dakisolatie. Eerst in mijn (kleine) kantoortje. En als dat werkt stapsgewijs door naar logeerkamer, overloop, slaapkamer en badkamer. Die laatste wordt een dingetje, want eigenlijk aan vervanging toe. Vriendin stoort zich er mateloos aan, ik ben iets meer relaxt. Het werkt.

Voor die isolatie moet ik nog even op onderzoek uit. De bovenetage is nu afgetimmerd, boven het plafond zit nog een behoorlijke loze ruimte. We zijn benieuwd wat we daar aantreffen. Regelmatig horen we er iets scharrelen. Liefst willen we de bovenruimte open houden. Een hoge nok, isolatieplaten tegen het dak, klaar. Maar dat gaat allemaal ook afhankelijk zijn van wat we aantreffen als we de schrootjes (jawel… schrootjes…) weg gaan breken. Zo vermoeden we weten we vrijwel zeker dat de muren niet doorlopen tot in de nok. Daar moeten we dus iets op verzinnen.

Ook op de benedenetage is er nog iets te winnen aan dakisolatie. In een deel van het huis heeft de eerste etage geen betonvloer, maar hout op balken. Als er ergens een plafond opengaat dan gaan we daar ook isolatie tussen stoppen.

Wat te doen?

Het is vooral de verwarmingsvraag die ons bezighoudt. Kan een warmtepomp voldoende kWh leveren, en krijgt het allegaartje aan huidige radiatoren die kWh aan warmte onze kamers in? Ik weet het gewoonweg nog niet. We gaan het gewoon stapje voor stapje doen. Eerst beter isoleren, en kijken wat de effecten daarvan zijn. Ondertussen kan de alternatieve verwarmingstechnologie zich lekker nog even ontwikkelen. Als ons huis en wijzelf er klaar voor zijn, is de technologie dat hopelijk ook.

Hoe duurzaam is jouw huis?