De Box-3 brief
Vrijwel iedereen met een beetje vermogen heeft ermee te maken. Box 3 van ons belastingstelsel. Formeel ‘belasting op inkomen uit sparen en beleggen’. En iedereen die ermee te maken heeft (en niet onder een steen geleefd heeft) weet dat daar gedoe over is.
Vroeger was het leven simpel. De Belastingdienst ging er van uit dat je 4,0 procent rendement maakte op dat vermogen, en hief daar 30 procent belasting over. In totaal was dat een vermogensrendementsheffing van 1,2 procent. Maar toen daalde de rente naar (bijna) nul en gingen spaarders klagen dat hun werkelijke rendement véél lager was dan die 1,2 procent, en daar gingen politici weer naar luisteren want spaarders gaan eens in de paar jaar naar de stembus, en toen laaide de discussie op over een rendementsheffing op basis van werkelijk rendement, en sindsdien is het een puinhoop. Onrecht is ons aangedaan, er moet dus rechtsherstel komen, en daar lopen we in vast.
En nu lig ik dus al bijna twee weken bibberend te wachten bij onze brievenbus. Op de aangekondigde brief van de Belastingdienst. Want ik ben een Box-3 slachtoffer, en het herstel gaat van start.
Maar inmiddels ben ik toch maar weer vertrokken bij de brievenbus. En kan die brief me eigenlijk geen donder meer schelen. Want zo slachtofferig ben ik nou ook weer niet.
Het rendement van Meneer Elders
Ik ben er eens even voor gaan zitten, en heb vooruit gekeken naar de brief door terug te kijken op mijn eigen situatie. Vriendin en ik hebben nog van vier jaren belastingaangiftes openstaan. Over 2021, 2022, 2023 en 2024 hebben we alleen nog maar een voorlopige aanslag. Ik heb voor die jaren eens even gekeken naar mijn vermogen met peildatum 1 januari, net als bij de belastingaangifte. En naar mijn werkelijke rendement
Voor mijn spaargeld kijk ik naar de rente die ik ontvangen heb over dat fiscale jaar. Dus met mijn spaarsaldo van 1 januari 2024 kijk ik naar de rente die ik begin 2025 ontvangen heb over het hele jaar 2024. Rente-ontvangsten gedeeld door spaarsaldo 1 januari 2024 is dan mijn persoonlijke spaarrendement (percentage) voor 2024. Het geeft een beetje een vertekend beeld, want het houdt geen rekening met bijstortingen of onttrekkingen gedurende 2024, maar het benadert zo realistisch mogelijk de peildata van de Belastingdienst.
Voor mijn beleggingen kijk ik ook weer naar de stand van mijn beleggingsportefeuille per 1 januari van het fiscale jaar. En ik kijk naar de True Time-Weighted Rate Of Return (TTWOR) die Portfolio Performance (link) mij gegeven heeft voor het betreffende kalenderjaar.
En die zie je dus in onderstaande tabel. Met daarbij ook de forfaitaire rendementen die de Belastingdienst voor de betreffende jaren hanteert voor spaargeld en voor beleggingen.
| Rendement | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |
| Meneer Elders | Sparen | 0,12% | 0,16% | 1,96% | 6,66% (1) |
| (werkelijk) | Beleggen | 22,64% | -/-7,56% | 14,72% | 19,13% |
| Belastingdienst (2) | Sparen | 0,01% | 0,00% | 0,92% | 1,44% |
| (forfaitair) | Beleggen | 5,69% | 5,53% | 6,17% | 6,04% |
| Winnaar | Elders | Fiscus | Elders | Elders |
- Vertekend beeld, er heeft in 2024 een tijdje een hééééél groot bedrag op de spaarrekening gestaan tussen het moment van verkoop/overdracht van Huize Geldnerd en het moment van aankoop/overdracht van Huize Elders. Zonder die vertekening kwam ik uit rond de 2,50%.
- Bron: www.belastingdienst.nl.
In de regel ‘Winnaar’ kun je in één oogopslag zien wie het hoogste rendement behaald heeft. Alleen in 2022 was het forfaitaire rendement voor de beleggingen waar de Belastingdienst mee gerekend heeft hoger dan mijn eigen rendement. En 2022 was een uitzonderlijk slecht beursjaar. Verder was mijn werkelijke beleggingsrendement elk jaar (veel) hoger dan het rendement waar de Belastingdienst mee rekent. En mijn spaarrendement was in deze periode elk jaar hoger dan het rendement waar de fiscus mee rekent.
En nu?
De Belastingdienst heeft aangegeven dat we niet extra aangeslagen zullen worden voor de jaren waarin ons rendement beter was. Dat komt wel nadat het stelsel echt hervormd is en we aangeslagen gaan worden op werkelijke rendementen (als dat ooit nog gebeurt….). Omgekeerd is het wel zo dat we compensatie kunnen krijgen voor de ja(a)r(en) waarin we een slechter rendement gemaakt hebben dan het rendement waar de Belastingdienst mee gerekend heeft. Dat geldt voor mij dus alleen in 2022.
Nu zegt dit plaatje nog niet alles. Want Vriendin en ik zijn fiscaal partner, en doen samen aangifte. In bovenstaande tabel zie je alleen de rendementen van mijn persoonlijke vermogen. Vriendin spaart meer en belegt minder dan Meneer Elders. Maar ook haar beleggingen zijn wereldwijd gespreid, en haar spaargeld stalt ze overal behalve bij de nauwelijks rente betalende grootbanken. Voor haar zal het plaatje dus niet heel anders zijn dan voor mij. En voor ons samen ook niet.
Die goeie ouwe tijd…
En ondertussen verlang ik stilletjes terug naar de tijd van de simpele vermogensrendementsheffing van 30,0 procent over een fictief rendement van 4,0 procent. Toen ik nog maar 1,2 procent hoefde te betalen. Wij ook altijd met onze grote mond… Want we zijn nu mooi duurder uit. En de Belastingdienst is de lachende derde, die gaat meer centjes naar binnen harken in Box 3. Als we dat dan maar wel uitgeven aan Defensie om ons de Russen van het lijf te houden. En niet aan het wachtgeld voor die waardeloze flutministers die dadelijk allemaal naar huis mogen. Mopperdemopper…
Lig jij ook bibberend bij de brievenbus te wachten op post van de Belastingdienst?